Kippen houden: antwoord op de 10 belangrijkste vragen

Iedere ochtend een vers bio-ei bij het ontbijt? Wanneer je kippen in eigen tuin houdt, is dat geen enkel probleem. Een kleine tuin, een kippenhok en een toom (groep kippen) van drie/vier kippen en klaar is je eigen ‘eierenproject’. Om ervoor te zorgen dat eieren leggen goed gaat, moet je de volgende antwoorden over het houden van kippen weten.

Hoeveel kippen moet ik houden?

Afhankelijk van het ras en omstandigheden leggen kippen gemiddeld 180 tot 220 eieren per jaar. De gedachte dat een kip iedere dag een ei legt, klopt dus niet. Zelfs hybrides, ook wel bekend als leghennen, leggen ‘slechts’ 330 eieren per jaar. 35 dagen per jaar doen ze dat dus niet.

Om een gezin van vier van eieren uit eigen tuin te kunnen voorzien, moet je minstens drie tot vier kippen houden. Wie ook af en toe de buren of vrienden blij wil maken met eieren, kan beter rond de zes kippen nemen.

Welke uitrusting heb ik nodig voor het houden van kippen?

Voordat de kippen hun intrek nemen in je tuin, moet je voorbereid zijn. Voor de basisuitrusting is nodig:

Kippenhok van hout, met geopende ventilatieklep voor goede ventilatie. Een zitstok, stoomaansluiting voor lampen in de winter, eventueel warmte- of infrarode lampen (bij goede isolatie meestal niet nodig)

Houtmulch , zand of droge stro als bodem voor in het hok

Hoogwaardig kippenvoer

Voer- en waterdispenser van kunststof die gemakkelijk te reinigen is

Legbak voor het leggen van eieren

Kippengaas, -net of een volledig gesloten volière om de kippen buiten te laten lopen

Transportbox

Hoeveel ruimte heb je nodig om kippen te houden?

Aangezien de meesten van ons geen eigen boerderij hebben, rijst natuurlijk de vraag: Hoe groot moet de tuin zijn om kippen te kunnen houden?

Een eenduidig antwoord op deze vraag is er echter niet. Net als bij het eieren leggen is namelijk de hoeveelheid behoefte aan ruimte bij kippen ook van meerdere dingen afhankelijk: Welke kippenrassen heb je? Hoe groot zijn de kippen? Hoeveel kippen leven samen? En welk karakter hebben je kippen?

Wie niet veel plaats heeft, kan beter kiezen voor kleine kippenrassen. Die hebben namelijk minder plaats nodig dan hun grotere familieleden. Als je drie kleine kippen in je tuin wilt – dus zoveel als minimaal zou moeten – moet je rekenen op 1,5 x 1,5 meter per kip.

Voor de kleinst mogelijke toom kippen heb je dus ongeveer vijf vierkante meter nodig. Dat is echter wel echt een minimum. Iedere vierkante meter extra is goed voor de kippen. Dat zal je ook terugzien in de hoeveelheid eieren.

Feit is: gelukkige en gezonde kippen leggen meer eieren dan gestreste en zieke dieren. Hoe meer ruimte je de kippen kunt geven om rond te lopen, hoe beter. Een gemiddeld rijtjeshuis is over het algemeen wel toereikend om eigen kippen te kunnen houden.

Kan ik kippen houden zonder haan?

Verse eieren bij het ontbijt? Heel graag! Maar iedere ochtend door een haan gewekt worden? Dat vinden de meesten wat minder plezierig.

Geen probleem: kippen leggen eieren met of zonder haan in de buurt. In een woonwijk wordt kippen houden zónder haan zelfs aanbevolen. Zo voorkom je problemen met de buurt.

Welke kippenrassen zijn geschikt voor beginners?

De ene kip is de andere niet. En alleen tussen witte, bruine en zwarte kippen een onderscheid maken klopt vaak voor de rassenteelt ook niet.

In Duitsland bestaan er zo’n 150 verschillende kippenrassen. Wereldwijd zijn er naar schattingen zo’n 500 kippenrassen. Daarbij is het nog onzeker in hoeverre de hybride kippen meegerekend zijn. De kippenrassen onderscheiden zich niet alleen in grootte en uiterlijk, maar ook qua karakter en bewegingsbehoefte verschillen.

Overeenkomstig met de grootte en productiedoel zijn de kippenrassen is de volgende drie groepen opgedeeld:

1. Legrassen: Deze worden gefokt voor hun goede leg-eigenschappen.
2. Dubbeldoelras: Deze kippen zorgen zowel voor eieren als voor vlees.
3. Vleeskippen: Deze leggen minder eieren, maar bevatten wel veel vlees.

 

Niet alle kippenrassen zijn geschikt voor beginners die in hun tuin kippen willen houden. Als je voor het eerst kippen wil houden, worden de volgende rassen aanbevolen:

• Arucana, legras
• Bielefelder, dubbeldoelras
• New Hampshire, legras
• Orpington, legras
• Zijdehoen, sierkippenras
• Vorwerkkippen, dubbeldoelras
• Wyandotte, legras

Tip: Bij veel van deze rassen is er ook een dwergversie van. Die heeft over het algemeen dezelfde eigenschappen als het grotere familielid. Zulke kleine kippen worden zeer aanbevolen wanneer je weinig ruimte in de tuin hebt.

Wat eten kippen?

De basis voor het houden van kippen is hoogwaardig kippenvoer. Korrel- en grove graanmix worden aanbevolen.

Daarnaast eten loslopende kippen bessen, wormen, slakken en insecten die ze vangen. Aangezien ze alleseters zijn, kunnen je ze veel restjes uit de keuken geven.

Deze keukenkliekjes kunnen kippen eten:	Dit eten verdragen ze niet:
Groenterestjes zoals sla, wortelblad, aardappelschillen en aardappels	Verschimmeld of verdorven eten (ook kippen kunnen daar ziek van worden)
Rijst, oud brood, yoghurt, kwark	Te eenzijdig eten, bijvoorbeeld te veel brood
Fruitresten zoals bananen met bruine vlekken, verschrompelde appels of frambozen.	Pas op met te veel fruit (kans op diarree)

 

Voor een gezonde vertering hebben kippen bovendien grit nodig. In veel compleetvoer-mixen is grit al verwerkt.

Tijdens de rui en in de winter hebben kippen eiwit- en energierijke voeding nodig. Ook additieve vitamines en mineralen worden dan aanbevolen.

Waar kan ik kippen kopen en wat kosten ze?

Zowel bij een hond als bij een kip geldt: een dier moet je niet ‘eventjes’ op de markt of op internet kopen. In de meeste gevallen zijn de dieren dan koopjes, waarbij je niet weet of ze voor het houden in de tuin geschikt zijn. Je weet dan ook niet hoe gezond ze zich ontwikkelen en hoeveel eieren ze leggen.

Dat risico kan je voorkomen door aantoonbare raskippen van een fokker te kopen. Bovendien weet je dan zeker dat het gezonde en vitale dieren zijn. Zij zullen dan nog vele jaren verse eieren leggen.

Naargelang het ras en de regio kan de prijs voor een kip sterk verschillen. Over het algemeen is de prijs voor gangbare rassen russen de 10 en 15 euro.

© Aungsumol / stock.adobe.com

Kunnen kippen ’s winters buiten blijven?

Om te zorgen dat kippen eieren leggen, moeten ze 16 uur daglicht krijgen. Dat is precies het probleem wanneer de dagen ’s winters korter worden. Met behulp van een lamp in het hok kan je dit probleem gemakkelijk oplossen.

Het is belangrijk dat de lamp fel genoeg is en dat het hok groot genoeg is voor de kippen om te bewegen. Waterkoud weer vinden de meeste kippen niet prettig en daarom zitten ze in de winter vaak liever binnen.

Hoe herken ik een kip die ziek is?

Koude plaats, diarree, vermagering, lethargie, niet willen eten of geen eieren leggen kunnen tekenen zijn van ziekte. In dat geval moet je naar een expert, bijvoorbeeld een kippenfokker in de buurt.

Je kan eventueel ook naar de dierenarts gaan. Vraag van tevoren of de dierenarts ervaring heeft met kippen. Dat is bij veel dierenartsen namelijk niet het geval.

De meestvoorkomende ziektes bij kippen zijn:

• parasietbesmetting (wormen, luizen, vlooien of mijten)
• Kippenverkoudheid
• Verkoudheid
• Diarree
• Coccidiose

 

Het risico op een van bovengenoemde ziektes neemt af wanneer de kip diergerichte voeding krijgt en er goede hokhygiëne is.

Parasieten en ziektes komen ook minder vaak voor als de kippen genoeg kunnen rondlopen. Ook het regelmatig reinigen van het hok en niet te veel kippen dicht op elkaar dragen hieraan bij.

Hygiënische verzorging betekent niet alleen dagelijks de eieren verzamelen. De water- en voerbak moeten ook dagelijks gereinigd worden. Vul deze met vers water en vervang stro en reinig de ondergrond indien nodig. De zitstokken en het buitendeel moeten ook om de paar dagen gereinigd worden.

 

We wensen je veel plezier en succes met het houden van je kippen!