Bijzondere ongewervelden
Voor de meeste aquariumhouders horen slakken evengoed in een schoon en natuurgetrouw aquarium als planten en vissen. Maar juist deze kruipende bewoners, waarvan altijd wordt gedacht dat ze robuust zijn, stellen bijzondere eisen aan het onderhoud en de waterkwaliteit.
Appelslakken (Ampullariidae) zijn met hun prachtige huisjes en interessante gedrag veruit de populairste aquariumslakken. In de handel zijn meestal de gele of bruine variant verkrijgbaar, maar ze zijn er ook in blauwig of zwart. Deze slakken, als zijnde luchtademers, hebben vrije toegang tot het wateroppervlak nodig. Ze kruipen omhoog en strekken hun lange adembuis het water uit. Juist daarom mogen ook grote appelslakken in geen enkel geval met slakkenetende vissen samen in een aquarium gezet worden. Als die namelijk de adembuis van de slak eraf vreten, kunnen de slakken stikken.
Algemene voorwaarden
Zoals de meeste slakken zijn ook appelslakken erg gevoelig voor zelfs licht verhoogde nitrietwaarden. Regelmatige waterverversing is daarom vanzelfsprekend nodig. Bij de vuistregel om uit te rekenen, hoe veel dieren er in een aquarium passen (Regel: 1 cm vis per 1 L water) kun je voor de appelslakken met ca. 5-6 cm rekenen. Ook belangrijk is de waterhardheid van het water. De dieren hebben namelijk een bepaald kalkgehalte nodig om hun huisje op te bouwen. Is het water te zacht, dus te kalkarm, worden de slakkenhuisjes poreus en vol met gaten. Dat kan zelfs leiden tot de dood van het beestje. Zoek dus al voordat je zoetwaterslakken koopt uit, in wat voor water de dieren gehouden moeten worden. Is het water in jouw aquarium veel te zacht, verhard het water dan voor zover mogelijk (verdraagzaamheid van de andere aquariumbewoners is hier belangrijk). Dit kun je doen door bijvoorbeeld het aquariumwater te versnijden met harder leidingwater of door verhardingszout bij te mengen.
Voeding
Ook bij appelslakken geldt, zoals bij alle aquariumbewoners: Variatie en een aangepast dieet houdt de dieren gezond. Slakken zijn geen ‘afvalverwerker’, maar moeten naast de voerresten van de vissen ook bijgevoerd worden. Bijzonder geschikt hiervoor zijn algentabletten of granulaatvoer, omdat deze voersoorten snel naar de bodem zinken en daar graag gegeten worden. Ook slabladeren die je kort met heet water heeft overgoten of plakjes augurk vormen een welkome aanvulling van het dieet (deze a.u.b. niet langer dan 2 dagen in het water laten liggen, omdat ze snel gaan rotten en zo het water hevig belasten).
Voortplanting
Het voorplantingsgedrag is bij appelslakken bijzonder interessant. Aangezien ze van gescheiden geslacht zijn, maar die niet van buitenaf te zien zijn, raden wij je aan altijd een kleine groep dieren te houden, als je wilt dat ze zich voortplanten. Vormen twee slakken dan een paartje, kun je bij de paring zwierige, draaiende bewegingen zien van het ene dier, terwijl het andere vaak in rust verder gaat met eten. Het afzetten van de eitjes gebeurt in een roze tot wit glanzend, druifachtig geheel van kalk, dat boven het wateroppervlak wordt afgelegd. Het nest mag absoluut niet in het water vallen, want dan zouden de zich ontwikkelende slakjes verdrinken. Als het niet stevig genoeg aan bevestigd is, haal het nest er liever voorzichtig van af, en leg het bijvoorbeeld op glazen versteviging van het glas of in een speciaal kweekbakje. Bovendien moet de kalkdruif per se een beetje vochtig blijven, anders drogen de eieren uit. Normaal gesproken is de luchtvochtigheid onder de aquariumkap hiervoor genoeg. Als de eieren echter direct naast de verlichting of op een andere erg warme plek zijn afgelegd, moet het nest bevochtigd worden. Dit kun je al doen door één tot twee keer per dag met je vinger in het water te dippen en over de eieren te strijken.
Als de kleine slakjes na verloop van tijd uit het ei komen, vallen ze meestal vanzelf in het water. Als dit niet gebeurt, moet je het piepkleine kereltje met een duwtje helpen. Vanaf dit moment redden de slakkenbaby’s zichzelf ook zonder enige hulp, en je kunt je erover verwonderen hoe snel de kleine appelslakjes volgroeien.
