Zoutwateraquarium inrichten: in 7 stappen een eigen onderwaterwereld

Geschreven door Sabrina Quente
kleurrijk aquarium veel vissen

Met een zoutwateraquarium haal je een fascinerende onderwaterwereld in huis.

Een zoutwateraquarium is het meest prestigieuze in de aquariumwereld. Het kost wel iets meer moeite en geld dan een zoetwateraquarium, maar je krijgt er een prachtige onderwaterwereld thuis voor terug. Met uitgebreide voorbereiding kunnen ook beginners zonder problemen een zoutwateraquarium inrichten.

Zoutwateraquarium stap voor stap inrichten

Glinsterende kleuren, exotische vissen en een fascinerende inkijk in de onderwaterwereld. Met een zoutwateraquarium duik je vanaf de bank in je eigen koraalrif. Dankzij de ruime aquariumtechniek en steeds meer hulpvaardige liefhebbers, is het tegenwoordig gemakkelijker dan ooit om een zoutwateraquarium te installeren.

Informeer je vooraf over de kosten

Het grote verschil tussen zoetwater- en zoutwateraquaria zit in de kosten. Voor de technische basisuitrusting en onderhoud betaal je iets meer bij een zoutwateraquarium. Daarom is het belangrijk om je eerst uitgebreid te informeren.

Dat kan bijvoorbeeld op online fora, via adviesbronnen, zoals wij zijn, en door andere literatuur over aquaria. Wij stellen je de belangrijkste basis en handige toebehoren voor, waarmee je een eigen zoutwateraquarium kunt inrichten.

Tip: veel aquariumverenigingen delen graag hun kennis met hun leden. Ook bij de inrichting van een aquarium is dit het geval. Vooral op het gebied van techniekkeuze kan dat je veel tijd en kosten besparen.

Stap 1: voorbereiding

Zoutwateraquarium inrichten: stel je jouw droomaquarium voor

Een zoutwateraquarium is zo uniek als jij. Bij de inrichtingen zitten er geen grenzen aan je fantasie hierover. Er zijn heel mooie aquaria – de meeste zoutwateraquaria zijn rifaquaria -, die een koraalrif in de zee nabootsen. Daarin vinden koraal en verschillende diersoorten een thuis.

Denk er daarom eerst goed over na welke zoutwatervissen je het liefst wilt houden. Wie er in je aquarium intrekt, bepaalt de grootte en verschillende omstandigheden, zoals concentratie voedingsstoffen, licht of stromingssterkte.

Gramma Loreto © Kolevski.V / stock.adobe.com
De keuze van vissoorten bepaalt vooral de inrichting van je aquarium. Een goede keuze voor beginners is bijvoorbeeld de robuuste en mooie Gramma Loreto.

Stap 2: keuze van het bassin

Kies het bassin

Voor je zoutwateraquarium kan je bij speciaalzaken kiezen uit bassins van glas. De grootte verschilt tussen nano-aquaria met een maximum van 54 liter en grote aquaria met meer dan duizend liter.

Over het algemeen geldt: Hoe groter het aquarium is, hoe beter. Een goede hoeveelheid voor beginners ligt tussen de 300 en 500 liter.

De grootte en de locatie zijn daarnaast afhankelijk van de bewoners van je aquarium. Let bij oude woningen op de draagkracht van de ondergrond en als je een woning huurt: informeer op tijd de verzekeraar over je nieuwe hobby.

Overigens: ook al is het compact, een nano-aquarium is niet geschikt als zoutwateraquarium voor beginners. Er mogen geen fouten gemaakt worden, want in zo’n klein aquarium is het lastig het ecologische evenwicht op peil te houden.

Stap 3: de juiste techniek voor jouw aquarium

Zoutwateraquarium inrichten: de technische basisuitrusting

Het maakt niet uit voor welke dieren je een aquarium inricht, de basistechniek voor zoutwateraquaria bestaat uit de volgende 4 delen.

1. Verlichting: het optimale licht in zoutwateraquaria

Bij zoutwateraquaria worden vaak halogeen-metaaldamplampen (HQI) of T5-fluorescentielampen gebruikt.

Het licht in je aquarium zorgt niet alleen voor een mooi beeld, het heeft ook belangrijke biologische functies. Zo hebben de zoöxanthellen die zorgen voor aanmaak van het rif, voldoende zonlicht nodig voor de fotosynthese. Het tekort aan natuurlijk licht in het aquarium kan opgevuld worden met kunstmatige verlichting.

Lichtkleur- en intensiteit moeten de natuurlijke situatie zo goed mogelijk nabootsen. Om bijvoorbeeld zonlicht na te bootsen, zijn lichten met een kleurtemperatuur van minstens 5.200 en het liefst 10.000 Kelvin geschikt.

De tijd dat het aquarium verlicht wordt moet tussen de 8 en 12 uur liggen en het moet afgestemd zijn op de bewoners van het aquarium.

2. Filtering: voor helderheid zorgen

Zoutwatervissen houden van schoon water. Als eigenaar van een aquarium heb je daarom een adequaat filter voor zoutwater nodig.

In zoutwateraquaria worden bijvoorbeeld eiwitafschuimers gebruikt. Deze houden het water schoon en filteren organische en anorganische afvalstoffen. De eiwitafschuimers worden versterkt door gesteente, dat werkt als een natuurlijk filter.

3. Stroming: zo zorg je voor beweging in het aquarium

Zoutwaterdieren zijn gewend aan een sterke stroming. Deze zorgt voor voldoende zuurstof in het water en gaat metabolieten van het koraal tegen.

Een stromingspomp voor zoutwater stimuleert in het hele aquarium de stroming. Een beschermingsrooster voorkomt dat vissen erin gezogen worden. Reinig de pomp regelmatig om te voorkomen dat het vermogen afneemt.

Als je de technische component van het aquarium in een apart techniekdeel wilt plaatsen, heb je daarvoor een toevoerpomp nodig die het water uit het techniekbassin weer in het aquarium vervoert. Alleen de toevoerpomp hoeft dan in het bassin te zitten.

Tip: het circuleervermogen van de pomp moet ongeveer 10 tot 15 keer de inhoud van het bassin per uur bedragen. Bij 300 liter is dat dus zo’n 3.000 tot 4.500 liter.

4. Temperatuurregulering: warmtestaaf voor aangename temperatuur

De dieren van je aquarium voelen zich het best bij een temperatuur van 24 tot en met 26 graden Celcius. Met een warmtestaaf en thermometer lukt het gemakkelijk om de ideale temperatuur te behouden.

Tijdens de zomermaanden moet je te hoge temperaturen voorkomen door een ventilator op het wateroppervlak te richten.

Aanvullende techniek voor de inrichting van je zoutwateraquarium

Om te zorgen dat het water in je aquarium altijd de beste kwaliteit heeft, is het raadzaam om een osmose-apparaat voor zoutwater en een navulling aan te schaffen.

Zoutwater is bijzonder schoon. Leidingwater bevat echter concentraties nitriet en nitraat. Te veel van die concentratie bevordert de groei van algen en schaadt de vissen. Een apparaat voor omgekeerde osmose maakt van leidingwater zuiver water.

De navulling zorgt er voor dat het waterpeil in je aquarium altijd ideaal is. Uit het aquarium verdampt regelmatig water en er blijft zout in achter. Een te hoge zoutconcentratie verstoort het evenwicht in de miniatuur-onderwaterwereld. Daarom moet het altijd met zoetwater worden bijgevuld.

Met een densimeter kan je het zoutgehalte waarnemen en met een pH-meter hou je de pH-waarde in de gaten.

Jouw boodschappenlijstje voor de technische basisuitrusting:

  • Verlichting
  • Stromingspomp
  • Toevoerpomp
  • Eiwitafschuimer
  • Thermometer
  • Warmte-element
  • Densimeter en pH-meet-element
  • Osmose-apparaat en navulling

Met deze technische componenten staat de start van jouw onderwaterrijk niets meer in de weg.

Stap 4: inrichting

Zoutwateraquarium inrichten: tijd voor creativiteit

Als de ideale plaats voor het aquarium gevonden is, kan je deze zorgvuldig met warm water reinigen en als eerst uitgerust worden met techniek. Als je gebruikmaakt van een apart techniekdeel, heb je een afvoerschacht nodig.

Verlichting en stromingspomp worden tenslotte geïnstalleerd om een ideale stromingssituatie te creëren en het aquarium gemakkelijker te vullen.

Werkt alles? Je kunt het beste een proef doen met leidingwater.

Nu komt het creatieve gedeelte: de decoratie. Je kunt inspiratie opdoen bij verenigingen waar eigenaren van aquaria trots hun onderwaterrijken laten zien.

Je kunt met rifgesteente bijvoorbeeld holletjes, zuilen of kloven maken. Laat daarbij wat plaats over voor ongeveer net zoveel levende stenen. Ongiftige onderwaterlijm is geschikt om die te bevestigen. Het is belangrijk dat de levende dieren in je aquarium ideale omstandigheden en voldoende plaats hebben.

Zoutwateraquarium koraal © Kolevski.V / stock.adobe.com
Bij het decoreren van je aquarium kun je je creativiteit de vrije loop laten.

Stap 5: vullen met water

Vul het aquarium met water

Om het aquarium te kunnen vullen heb je osmosewater nodig. Dit kan je kant-en-klaar kopen of zelf maken van leidingwater met een osmose-apparaat en met ongeveer 35 gram zeezout per liter aanvullen.

Controleer constant de waterdichtheid. Die geeft het zoutgehalte van het water aan en moet bij 25 graden Celcius 1,022 tot 1,024 gram per liter bedragen.

Stap 6: de bodem vullen

Zoutwateraquarium inrichten: de bodem bedekken

Als je een zoutwateraquarium gaat inrichten, mag de bodem natuurlijk niet ontbreken. Ook hier maakt het uit wie zijn intrek doet in het aquarium. Sommige bewoners, zoals de lipvissen, hebben zanderige plekken nodig, waarin ze zich ’s nachts kunnen ingraven.

Voor de meeste vissen is een laag koraalgrind geschikt van ongeveer 3 centimeter hoog met een korrel van ongeveer 1 millimeter. Schuif het zand niet onder de stenen, zodat er geen hopen vuil ontstaan.

Als laatste stap is er nog het zogenoemde inoculatie door de levende stenen. In dit deel van het rifgesteente leven plantaardige en dierlijke organismen, de eerste bewoners van je nieuwe aquarium. Na het plaatsen van het levend gesteente kan ook de verlichting aan.

Stap 7: geduld

Geef je onderwaterwereld tijd

Voordat er andere bewoners intrek kunnen nemen in je aquarium, moet je geduld hebben. Een zoutwateraquarium heeft een inloopfase van ongeveer 3 maanden waarin het biologische evenwicht ontstaat.

Wanneer het nitraatgehalte onder 0,1 per liter ligt en de ammonium/ammoniak maximaal 0,05 per liter is, kan je geleidelijk de eerste algen-etende slakken, daarna ook vissen en tenslotte koraal in het water laten.


Sabrina Quente
Profilbild von zooplus Magazin Autorin Sabrina Quente

Dieren hebben al zolang als ik me kan herinneren een rol in mijn leven gespeeld: er is nauwelijks een kinderfoto van zonder een parkiet op mijn hoofd of een kat op mijn schoot. Al meer dan tien jaar schrijf ik al voor over verschillende onderwerpen zoals zorgverzekeringen en kattenverzorging. Mijn kat Mimi is altijd bij me in de buurt. Ze is de beste inspiratiebron voor veel teksten en weet wanneer het tijd is voor een schrijfpauze.


Onze meest behulpzame artikelen
2 min

Jouw eerste aquarium

Wie eindelijk al zijn dromen met de aankoop van jouw eerste aquarium vervuld heeft en de veel te lange opstartfase achter de rug heeft, wil die natuurlijk zo snel mogelijk bevolken. Nu is het tijd om een keuze te maken uit alle vissoorten die in de handel verkrijgbaar zijn. De vissen moeten ten eerste bij het desbetreffende aquarium passen (qua waterwaarden etc.) en natuurlijk bij elkaar kunnen leven.

3 min

Levend vissenvoer

Wie ’s zomers regelmatig door de natuur gebanjerd is, om de beschubde vrienden met vers levend voer zoals muggenlarven of watervlooien te verwennen, vraagt zich waarschijnlijk af of zijn of haar vissen ook in de koudere maanden van vers voer kunnen genieten. Maar veel aquariumhouders schrikken ervoor terug om wormen, larven of watervlooien in de vriezer te bewaren. Bovendien is levend voer natuurlijk niet hetzelfde als vers. Wat nu? In dit artikel lees je alles over, levend vissenvoer.