Kittens opvoeden voor beginners

Kittens leren in de eerste weken van hun prille leventje erg veel van hun moeder en van hun broertjes en zusjes. Een menselijke hand in hun opvoeding is ook broodnodig: de mama-kat voedt haar kinderen natuurlijk niet naar menselijke maatstaven op. In dit artikel lees je alles over kittens opvoeden.

Als menselijke huisgenoot is het dus aan jou om je kittens duidelijk te maken dat de gordijnen, het behang en banken er niet hangen en staan om de nageltjes aan te scherpen. Het helpt ongelofelijk als je de achterliggende redenen voor bepaalde gedragingen begrijpt. Als jouw kitten zijn nageltjes scherpt aan bijvoorbeeld het behang of de gordijnen, markeert hij met geurklieren op zijn pootjes zijn territorium. Mensen kunnen deze subtiele geur niet ruiken, maar andere katten en ook veel andere dieren wel. De kat scherpt op deze manier tegelijkertijd zijn nageltjes, maakt deze schoon en strekt zich eens lekker uit.

Het scherpen van de nageltjes is dus doodnormaal gedrag. Jouw kat mag deze drang natuurlijk met plezier helemaal botvieren, maar niet aan het meubilair. Haal daarvoor een speciaal voor dit doel ontworpen krabpaal of krabplank in huis. Met een gezonde dosis empathie, kalmte en een beetje geduld zal jouw kitten dat in de meeste gevallen gewoon van je aannemen.

Kittens opvoeden – met een beetje geluk

Het is ook de moeite waard om altijd in het achterhoofd te houden dat katten einzelgängers zijn en geen groepsdieren. Ze zullen hun menselijke huisgenoten dan ook niet als alfadieren zien, in tegenstelling tot honden. Het gevolg van dat mentaliteitsverschil is dat katten niet altijd jouw bevelen of opdrachten braaf opvolgen. Er zijn onderling ook veel verschillen in eigenwijsheid. In principe is de opvoeding van kittens wel prima in goede banen te leiden, als je rekening houdt met een paar tips:

• Het is belangrijk dat je direct reageert op het gedrag van jouw kleine bengel. Als de kitten bijvoorbeeld op tafel zit, als ze reikhalzend boven de tafelrand uitkijkt of als ze de nageltjes aan de bank, aan het behang of aan de gordijnen scherpt, zeg dan duidelijk maar zacht ‘nee’ en til jouw huisdier van tafel of draag haar naar haar krabpaal.
• Zet de krabpaal – of beter nog, krabpalen – op één of meerdere goed bereikbare plaatsen. Het is ook de moeite waard om de krabmeubels in de buurt van de gebruikelijke maar ongewenste nagelscherpplaatsen te zetten. Je kunt het krabmeubel extra aantrekkelijk maken door het te besproeien met een beetje kattenkruid.

Direct reageren op het gedrag van jouw kitten

Cruciaal bij directe reactie op ongewenst gedrag van een kitten is het bijvoeglijk naamwoord ‘direct’: je hebt voor deze reactie eigenlijk nooit langer dan één tot twee seconden. Het is belangrijk dat je dat binnen dit tijdvenster doet, zodat jouw kitten de negatieve of juist bemoedigende reactie kan associëren met zijn of haar laatste actie. Consequent en direct reageren in combinatie met positieve aanmoedigingen bij gewenst gedrag zorgen er doorgaans voor dat jouw kitten snel de regels gewillig opvolgt.

Houd moeder en kitten lang bij elkaar

Het is extreem belangrijk dat je de jonge kat zo lang als maar mogelijk is bij de moeder laat. De band tussen moeder en kind is voor de kitten echt essentieel voor zowel zijn geestelijke als lichamelijke gezondheid. Als kittens te vroeg van hun moeder weg worden gehaald, kunnen ze onder andere banger worden. Op zijn beurt wordt de kwaliteit van leven daar ook minder door – en daarmee ook de kansen op succesvolle opvoeding. Kittens zijn namelijk eerder bereid om veranderingen en nieuwe hiërarchieën te accepteren als ze mentaal helemaal in orde zijn.

© Evdoha / stock.adobe.com

Kittens opvoeden, verschillende hulpmiddelen voor positieve bekrachtiging

Een kitten opvoeden hoef je niet alleen met jouw blote handen te doen: je kunt terugvallen op uiteenlopende hulpmiddelen. Een aantal kattenexperts zweren bij clickers. Met zogenaamde markersignalen kun je goed gedrag van jouw kat positief bekrachtigen. Zo kun je met clickertraining veel vooruitgang boeken. In principe kan iedere kat met een clicker worden opgevoed. Niet iedere kat is echter hetzelfde en sommige katten zullen dan ook beter reageren op de clicks dan andere.

Zoals je waarschijnlijk al had voorspeld, werkt de clicker met opvallende klikgeluiden. In de normale omgeving van de kat komt dit geluid helemaal niet voor. Als je dit iedere keer laat horen als de kat zich naar behoren heeft gedragen, zal het huisdier dit unieke geluid gaan associëren met de wetenschap dat hij of zij zich goed heeft gedragen.

In combinatie met de clicker heb je ook hier weer een krap tijdvenster van één tot twee seconden, waarin je jouw kitten met bijvoorbeeld een paar brokjes kunt belonen.

Clickertraining wordt ook gebruikt om katten trucjes aan te leren, bijvoorbeeld bij films waar katten in spelen. Zodra je jouw huisdier de basisprincipes van het harmonieuze samenleven geleerd met de clicker, kun je deze manier van conditioneren ook grotere, ingewikkeldere opdrachten uitvoeren. Sommige baasjes hebben hun katten met de clicker zelfs kleine kunststukjes aangeleerd.

Belonen met snoepjes en aaien

Niet alle kattenexperts zijn even dol op deze manier van kittens opvoeden is (clickers) . Sommigen vinden de clicker een te onpersoonlijke manier om hun kat op te voeden. Het is per slot van rekening het allerbelangrijkste om een diepe band vol vertrouwen met jouw kat te vormen.

Clickercritici vinden dat kittens gewoon voer, uitgesproken goedkeuring en een lekkere aaibeurt moeten krijgen als ze zojuist iets goeds hebben gedaan. Zo kunt je jouw authentieke blijdschap over zijn positieve gedrag met jouw kat delen.

Met positieve bekrachtiging kun je in principe snel en op een gezonde manier positieve gedragsveranderingen bewerkstelligen. Wij raden je sterk af om te straffen met bijvoorbeeld de plantenspuit, omdat dit vertrouwensrelatie tussen jou en jouw dier in gevaar brengt. Een solide vertrouwensrelatie is namelijk de allerbelangrijkste vereiste van succes bij de opvoeding.

© denisval / stock.adobe.com

Als jouw kat iets doet waar je niet zo blij mee bent, is de beste reactie een duidelijk ‘nee’. Neem tegelijkertijd de kat van de keukentafel, werkplek – of net waar de kat is waar hij niet mag zijn – en zet hem voorzichtig op de grond, in zijn mand, op de krabpaal of iets dergelijks. Op die manier zal jouw huisdier je snel begrijpen.

Kittens worden snel zindelijk

Jonge katjes leren over het algemeen ook snel dát en hoe ze de kattenbak moeten gebruiken. Houd er toch rekening mee dat ongelukjes nu eenmaal af en toe gebeuren – ook bij mini-tijgertjes. Mocht dat een keer gebeuren, reageer dan nooit geïrriteerd, maar blijf rustig en geduldig en zet jouw kitten gewoon in de kattenbak. Praat ook zachtjes op haar in en geef haar eens een aai over haar bolletje. Trek je dan discreet terug, zodat jouw kleine huisdier haar behoefte in alle rust kan doen.

Als één van de kleine kittens in de kattenbak zit, heeft dat vaak een uitnodigend effect op de broertjes en zusjes. Zodra een kitten een andere in de kattenbak ziet, springt het er direct achteraan. Het komt wel eens voor dat twee kittens de kattenbak tegelijk gebruiken. Dit is geen probleem, maar zorg er wel voor dat ze als ze groter zijn allebei hun eigen toilet hebben.

Aai nooit te lang op dezelfde plek

Ondanks dat kittens en katten helemaal gek zijn op geaaid worden, kan het voorkomen dat hun receptoren door te lang aaien op één plek te veel stimulatie krijgen. Het gevolg daarvan kan zijn dat jouw kitten op een gegeven moment laat merken dat het genoeg geweest is. Let hier goed op en aai de kat niet te lang op dezelfde plek.

Wij wensen jou vredelievend en rustgevend samenwonen met jouw kitten en later jouw kat!

Ontdek onze kittenwinkel en lees ook het artikel over Kittens acclimatiseren – basisuitrusting en tips!