Een kat socialiseren

Er zijn veel dingen veel waar katten eerst aan moeten wennen. Daaronder vallen ongewone geuren en geluiden of vreemde mensen en andere dieren. Als je je kat bij het socialiseren en het wennen wilt helpen, lees dan hier meer informatie en tips.

Als een kat bij je intrekt, is dat voor zowel mens als dier spannend. Dit is dus niet alleen van toepassing op het aanstaande baasje, maar ook op de kat zelf. Die moet eerst wennen aan een nieuw huis, vreemde mensen en een heel andere dag. Hoe goed je kat in de toekomst met je familie en andere huisdieren kan omgaan, hang ervan af hoe goed je kat gesocialiseerd is. Maar wat betekent dat eigenlijk? Hoe en op welke leeftijd moet je een kat socialiseren? Is de socialisatie van oudere katten ook mogelijk?

Wat betekent socialisatie?

Met socialisering van katten wordt over het algemeen het proces van wennen aan een nieuwe gemeenschap en de overname van bepaald gewenst gedrag bedoeld De kat moet dus leren dat ze haar nieuwe familie kan vertrouwen en dat ze niet bang hoeft te zijn van vreemde mensen of dieren. Zo leert je kat dat kinderen af en toe luid zijn, dat elektrische apparaten geluid maken en dat autorijden in een transportbox niet erg is. Ze leert waar ze kan eten en drinken, hoe ze de kattenbak gebruikt en hoe ver ze kan gaan bij spelen en stoeien. Het is het best als je kat dit al in de eerste drie maanden leert. Om je kat ook in de toekomst ontspannen te houden, is het belangrijk dat ze al vroeg met meerdere mensen, dieren, geluiden en geuren in contact komt. Daarom is het belangrijk dat deze interacties zo positief mogelijk verlopen.

Kittens socialiseren: waarom is socialisatie belangrijk?

Als je kat niet goed is gesocialiseerd, kan het zo zijn dat het dier later gedragsstoornissen ontwikkelt. Ze reageren zeer schuw, worden snel bang & nerveus en reageren vaak agressief. Bepaald gedrag, zoals het zuigen aan een kussen, kan nog onschuldig zijn, maar andere uitingen kunnen het samenleven er een stuk lastiger op maken. Het is vervelend als je kat zich uitleeft aan de meubels en muren of op het tapijt plast. Dit is ook van toepassing als je kat tijdens het spelen haar klauwen toont of als ze dit doet als vreemde mensen haar willen aaien. Daarom is het noodzakelijk dat je kat uitvoerig wordt gesocialiseerd. Zo kunnen jullie goed samenleven. Dit is niet alleen prettig voor jou als baasje, maar ook voor jouw kat. Ze gaat dan een stuk rustiger en vriendelijker door het leven.

De basis voor de socialisering van je kat wordt in de eerste maanden gelegd

Hoe een kat zich later ontwikkelt, hangt dus ook van haar omgeving en ervaringen af. Vooral de eerste drie maanden zijn daarbij vormend. Preciezer gezegd is dit de periode tussen de vierde en twaalfde week. De ervaringen die de jonge katten in deze ontwikkelingsfase opdoen, worden in de hersenen verankerd en hebben een grote invloed op het latere leven. In het beste geval staat de kat nog onder zorg van haar moeder. De moederpoes speelt bij de socialisatie van haar kittens namelijk een zeer grote rol.

De rol van de moederkat

Verantwoordelijke fokkers geven hun kittens op zijn vroegst pas met twaalf weken af en laten ze tot die tijd bij de moeder. De moeder is voor de kittens hun belangrijkste contactpersoon in hun eerste weken en het grootste voorbeeld. De omgang met de andere kittens en met mensen kijkt de kitten van haar af. Als de moederpoes ontspannen met haar baasjes omgaat, laat ze zich aaien en zoekt ze af en toe hun nabijheid op. Zo ontwikkelt de kitten ook vertrouwen tot mensen. Ook de kittenopvoeding neemt de moeder in het begin op zich. Als ze spelen met hun broertjes en zusjes laat de moeder zien hoe ver ze mogen gaan. Bijten of krabben ze te fel, dan grijpt de moederpoes in en geeft zo natuurlijk haar grenzen aan.

© chalabala / stock.adobe.com

Kittens socialiseren: de verantwoordelijkheid van de fokker

Voor de socialisatie van de kitten is het dus belangrijk, dat ook de moederkat goed gesocialiseerd is. Als je een kitten bij een fokker wilt kopen, let er dan goed op hoe de moeder zich gedraagt. Gedraagt ze zich schuw of agressief, duikt ze een hoek in of blaast ze? Dit gedrag is onwenselijk, maar geeft ze wel door aan haar jongen. Als de kat zich door de fokker laat aaien en het bezoek nieuwsgierig aankijkt, duidt dat erop dat de katten in een soortspecifieke omgeving opgroeien.

Hoe kan ik mijn kat helpen te wennen?

De scheiding van de kattenmoeder en de verhuizing naar een nieuw thuis is voor kleine katten een hele aanpassing. Natuurlijk moeten ze eerst wennen aan de vreemde omgeving, de mensen en de geuren & geluiden. Hoe beter ze door de moederpoes en fokker gesocialiseerd worden, des te makkelijker leren ze het nieuwe en onbekende te vertrouwen. Dat betekent echter niet dat alleen de fokker en moederkat de kittens moeten socialiseren. Vaak wordt de basis in de eerste levensweken gelegd, maar ook na de twaalfde week kan en moet de socialisatie worden doorgezet. Nu ligt de verantwoordelijkheid in jouw handen. Jij moet als nieuw baasje het e.e.a. kunnen doen om je kat de beste start in haar nieuwe leven te geven.

Vijf behulpzame tips voor een goede start

• Geef je kat een veilige schuilplek

Jonge katten zijn erg nieuwsgierig, maar soms zijn alle nieuwe indrukken even teveel voor ze. Dan is het belangrijk dat ze een veilig plek hebben om zich terug te trekken. Daar hebben ze wat rust en kunnen ze alles verwerken. Al voordat de kat bij je komt wonen, moet je overleggen waar je deze plek kunt maken. Een mandje met een zachte deken in een rustige hoek in je woonkamer is ideaal.

Daarnaast moet je verstopplekken en ligplekken hoog plaatsen, omdat veel katten zich daar het veiligst voelen. Dat kan bijvoorbeeld met een krab- en klimpaal. Ook kun je een kattendeken op een vensterbank of hoge kast leggen. Als je kat al gewend is aan de transportbox, kun je die in het begin ook in de kamer laten staan. Zo kan ze daar altijd naartoe vluchten als ze schrikt. Ook een zachte deken in een grote, omgedraaide doos met een kleine opening is een perfecte schuilplek. Als je je kat wilt socialiseren, helpt het als ze zich veilig voelt.

• Laat je kat de eerste stap zetten

Als je je kat moet socialiseren heb je veel geduld nodig. Dit geldt ook voor het de gewenning. Het is belangrijk dat je je kat nooit onder druk zet of ergens toe dwingt. Trek je kat nooit uit de schuilplek alleen omdat je bezoek de nieuwe kat even wil aaien. Respecteer het als je kat behoefte aan rust heeft en zich eerst even terug wil trekken. Een kat wordt niet tam doordat ze constant wordt opgetild. Ga daarentegen gewoon door met je normale activiteiten in huis en laat alleen door je aanwezigheid zien dat je er bent en dat ze als ze wil, naar je toe kan komen. Ooit zal de nieuwsgierigheid van je kat het winnen en komt ze uit haar verstopplek.

• Begeef je op ooghoogte met je kat bij de socialisatie

Om katten te laten zien dat ze niet bang hoeven te zijn, kun je op ooghoogte met ze komen. Zo kom je minder bedreigend over en zal je kat het makkelijker vinden om naar je toe te komen en zich te laten aaien. Ga bijvoorbeeld op de grond voor de bank zitten op een deken of kussen. Lees een boek, luister naar de radio of kijk (zachtjes) tv. Als je kat dan naar je toekomt, laat haar dan eerst aan je hand snuffelen en aai haar vervolgens met langzame bewegingen over de rug en wangen. Beloon iedere poging tot toenadering met lof, zacht aaien of af en toe ook met een kleine snack. Laat zien dat je blij bent met haar toenadering. Je zal snel merken dat het dan snel makkelijker wordt om je kat te socialiseren.

• Laat je kat veel nieuws zien, zonder haar te overweldigen

In de eerste maanden moet je jouw kat veel nieuwe dingen zoals muziek, auto’s en ook andere mensen en dieren laten zien. Daardoor zal ze haar natuurlijk wantrouwen afleren. Toch moet je het niet overdrijven. Jouw kat heeft tenslotte ook tijd nodig om alle nieuwe indrukken te verwerken. Heb geduld en laat je kat voorzichtig met alles kennismaken. Observeer je kat goed en laat haar met rust als ze nerveus lijkt te zijn. Als ze jou en je familie eenmaal vertrouwt, wrijft ze al spinnend tegen je aan en is ze vast ook klaar voor vreemden over de vloer. Nodig verschillende mensen uit zodat je kat leert dat mensen verschillend zijn. Een groot feest met veel mensen in een kleine ruimte en luide muziek kun je beter nog vermijden.

• Blijf rustig en geduldig

Katten zijn net zo verschillend als mensen. Sommige katten zijn zeer open. Andere katten zijn van nature juist angstig. Respecteer je kat als individu en heb geduld als in het begin niet meteen alles lukt. Sommige katten zij namelijk na een paar weken al helemaal aan hun nieuwe omgeving, familie en het dagelijks leven gewend. Andere katten hebben echter twee maanden of zelfs langer nodig voordat ze de boel vertrouwen. Als je liefdevol op je kat ingaat zonder druk op te leggen, te schreeuwen of frustratie als ze zich verstopt of een fout maakt, komt ze vanzelf uit haar schuilplaats.

© Blanscape / stock.adobe.com

Kun je een volwassen kat socialiseren?

Helaas heeft niet iedere kat het geluk om in een omgeving op te groeien waarin waarde wordt gehecht aan socialisatie. Sommige katten te vroeg na de geboorte van hun moeder gescheiden, groeien zonder contact met andere kittens op en zijn vanaf het begin af aan alleen. Hoe ouder de kat is en hoe slechter hun ervaringen waren, des te moeilijker vinden ze het om mensen en dieren te vertrouwen.

Ook al kun je een oudere kat socialiseren, hebt je er flink veel tijd en geduld voor nodig. Maar als je de kat tijd en ruimte geeft om zich terug te kunnen trekken en haar altijd liefdevol benadert, zul je op een gegeven moment merken dat je kat zichzelf openstelt. Als het ijs eenmaal gebroken is, worden katten overigens vaak ook knuffelig en aanhankelijk.

Kittens socialiseren: geduld loont

Geduld hebben is bij de socialisatie van je kat altijd de moeite waard. Verwacht niet dat je kat vanaf het eerste moment alles al kan, zich door iedereen laat aaien en meteen overweg kan met kinderen of andere dieren. Wees voorzichtig en laat je kat goed wennen aan haar nieuwe thuisbasis.

Bij de gewenning aan andere huisdieren is het bijvoorbeeld handig om ze eerst in aparte ruimtes te houden. Daardoor leren ze elkaar het eerst via hun geur kennen. Laat je hond of oudere kat aan de transportbox van je nieuwe kat snuffelen. Geef de nieuwkomer speelgoed of een deken van de ander om aan te ruiken. Verbind de geur met iets positiefs, door het object bijvoorbeeld in de buurt van de voerbak te zetten. Zo leren de dieren dat de ander geen gevaar vormt.

Wij wensen jouw en je kat een mooie en succesvolle start!