Katten zijn van nature erg op hun hygiëne gesteld. Wanneer jouw miauwende makkertje de kattenbak niet meer juist gebruikt of als ze zich niet goed genoeg wast, is dit een ernstige aanduiding van zware problemen met haar fysieke of mentale gezondheid! In dit artikel lees je alles over gebrekkige hygiëne bij katten.
Gebrekkige hygiëne bij katten komt op verschillende manieren tot uiting. Als de kat zijn of haar behoefte buiten de kattenbak doet, is dit niet te missen. Maar ook als de kat zich niet meer of juist te vaak wast, kan dit wijzen op een ernstige lichamelijke of psychische aandoening.
Op naar de dierenarts
Als je opmerkt dat jouw kat opvallend wasgedrag of gebrekkige hygiëne vertoont, is het belangrijk om direct een dierenarts op te zoeken. Deze kan jouw huisdier onder de loep nemen en lichamelijke mankementen eventueel uitsluiten. Overmatig wassen kan een teken van allergie of een symptoom van ongedierte zijn, (vrijwel) helemaal niet wassen komt vaak voor bij blaasontstekingen of infecties van andere aard. Als uw kat lichamelijk helemaal gezond is, gaat de zoektocht naar de oorzaken door.
Markeren of gebrekkige hygiëne?
Vooral bij katers wordt gebrekkige hygiëne vaak afgedaan als markeergedrag – of juist andersom. Maar waar kunnen we aan herkennen of de kat markeert, of dat hij zichzelf verwaarloost?
Houd jouw kat in de gaten als deze zijn of haar behoefte doet op de verkeerde plek. Markeergedrag kun je herkennen aan de houding van uw kat: als deze rechtop staat en met gestrekte, trillende staart horizontaal naar achteren urineert, gaat het om markeergedrag. En groot deel van de ongecastreerde katers markeert, maar ook poezen doen dit voor castratie of als ze krols zijn. Markeergedrag wordt echter niet altijd door hormonen veroorzaakt. In veel gevallen wil de kat gewoon zijn of haar territorium afbakenen en verdedigen – bijvoorbeeld als er meerdere katten of ook andere dieren in het huishouden rondlopen.
Als de kat bij het doen van de behoefte gehurkt gaat zitten, gaat het om verwaarlozing van de eigen hygiëne.
Gebrekkige hygiëne bij katten
Wat moet er gebeuren, wil een van nature schoon dier als de kat onhygiënisch worden? Zijn er geen lichamelijke oorzaken aan te wijzen en geeft de dierenarts groen licht, wijst een gebrek aan hygiëne meestal op chronische stress. Wij willen je op het hart drukken dat de kat je met dit gedrag niet wil irriteren! Vaak begrijpt ze helemaal niet dat urineren op ongewenste plekken voor mensen onaangenaam is – ze heeft gewoon geen andere alternatieven om zich uit te drukken. Als u uw kat hierom straft, haar uitfoetert of zelfs met haar neus in de urine wrijft, help je haar absoluut niet – je zorgt alleen maar voor meer stress en je begint zo alleen maar een vicieuze cirkel. De kat voelt zich verder onder druk gezet en het hygiëneprobleem wordt alleen maar versterkt…
Je kunt je energie beter steken in het achterhalen van de oorzaken van dit gedrag. Vaak hangt dit samen met niet-optimale levensomstandigheden. Heb je misschien een boerderijkat bij jou in huis gehaald, maar kun je deze geen soortgenoten, uitloop in de tuin of bezigheid bieden? Misschien werk je veel, zodat jouw kat het grootste deel van de dag alleen is? Misschien waren er ook wel verregaande veranderingen in het leven van jouw kat: een verhuizing, een nieuwe levenspartner, een baby? Misschien staat de kattenbak op een ongelukkige plek en voelt de kat zich op de gang of overloop niet goed, of laten de andere katten hun katgenoot niet in alle rust de behoefte doen.
Poetsgedrag
Wassen is net als slapen een onderdeel van het dagelijkse kattenleven, waarvan het belang niet te overdrijven valt. Katten zijn erg hygiënische dieren, met hun tong halen ze losse haren en gras, bladeren of kleinere vuiltjes uit hun vacht, bijvoorbeeld na het gebruik van het kattentoilet. Als het poetsgedrag niet meer in evenwicht is, kan dit zich uiten in verwaarlozing van de persoonlijke hygiëne – of juist overmatig schoonmaken.
De tijd en moeite die jouw kat aan de persoonlijke hygiëne besteed hangt af van de persoonlijkheid van jouw kat. Als jouw huisdier zich echter als uit het niets anders gedraagt, is dit reden tot bezorgdheid.
Met zogenaamde ‘overgrooming’ wordt bedoeld dat de kat zich plotseling overdreven veel en lang wast. Mensen valt dit vaak pas op als er kale plekken op de buik, aan de binnenkant van de bovenbenen, staartwortel of andere plekken opduiken… Overgrooming kan lichamelijke en geestelijke oorzaken hebben. Als jouw dierenarts geen probleem met de gezondheid kan vinden zoals (voedingsmiddel-)allergieën, moet je rekening houden met stress als veroorzaker.
Hetzelfde geldt voor wanneer jouw kat juist te weinig aandacht aan de hygiëne besteedt. Als jouw kat zich niet meer wast na een bezoek aan de kattenbak, kan dit liggen aan de voortschrijdende leeftijd of een infectie rond of in de mond. Maar ook chronische stress of angststoringen zijn niet uit te sluiten.
Neem ook hier de levensomstandigheden van jouw kat onder de loep. Slaapt jouw huisdier genoeg en houd ze zich genoeg bezig? Of heb je het gevoel dat jouw kat gestrest is – misschien vooral in de aanwezigheid van nieuwe familieleden of op een bepaalde tijd? Misschien kan jouw seniorenkat vanwege de nieuwe kitten in huis niet meer tot rust komen?
Op weg naar de specialist
Als jouw kat zich nog steeds niet goed voelt, markeert, vuil wordt of niet of excessief schoonmaakt, ondanks al de moeite om een oorzaak te vinden, kun je een zogenaamde ‘kattengedragstherapeut’ of ‘kattenpsycholoog’ opzoeken. Deze specialisten hebben zich uitgebreid in kattengedrag verdiept en kunnen tussen jou en jouw kat bemiddelen, problemen benoemen en misverstanden opklaren.
Wij wensen jou en jouw kat het allerbeste!