Het samenleven van honden en katten

Een hond én een kat? Spreekwoordelijk kunnen honden en katten elkaar niet uitstaan. Maar de vermeende kemphanen kunnen heel goed vreedzaam naast elkaar leven – mits er een paar regels worden nagestreefd. Welke het zijn en met welke trucs het samenvoegen van de hond en kat gepaard gaat ondervindt je hier.

1. Aan welke voorwaarden moet worden voldaan?

2. Regelingen voor thuis: de juiste voorbereidingen

3. Hoe verloopt de eerste ontmoeting?

4. Hoe lang duurt het voor de hond of kat aan elkaar gewend zijn?

---

Een basisvoorwaarde voor het samenvoegen van honden en katten is dat geen van de twee tot op heden negatieve ervaringen heeft gehad met de ander. Is een kat ooit achtervolgd door een hond en ‘bijna dood gebeten’, dan zul je er alles aan moeten doen om de angst van de kat te overwinnen om hem samen te laten leven met de ‘aartsvijand’. Ook honden die hun leven lang hartstochtelijk op katten hebben gejaagd of pijnlijke ervaringen hebben met de scherpe klauwen van de kat nemen deze dieren liever niet op in hun roedel.

Honden met een aangeboren jachtinstinct, of erg verlegen katten zijn echter niet volledig uit te sluiten voor een vreedzame samenvoeging. Natuurlijk heb je in dit geval te maken met constante tegenslagen en de gewenningsfase van zowel de hond als de kat zal enige tijd duren – onmogelijk is het echter niet. Zelfs de ogenschijnlijk meest ongeschikte rassen zijn in staat om in een situatie vreedzaam met een kat onder één dak te leven, waar ze zorgvuldig zijn aangepast aan hun nieuwe huisgenoot. Dus voor het samenvoegen dien je vooral veel tijd en geduld te hebben. Laat de hond en de kat in geen geval gemakkelijk los bij elkaar – de hond zal de kat onophoudelijk blijven achtervolgen en volledig bang of aggresieve kat zal alles aangrijpen om geen tweede treffen met dit ‘monster’ te hoeven meemaken.

Kennismaking tussen de hond en kat moet gepland zijn

Om te slagen moet je alles precies voorbereiden op de eerste kennismaking van beide dieren. Maak een plan voor het samenvoegen en neem voor de uitvoering ervan in het beste geval een paar dagen vrij. Zorg ervoor dat naast jezelf er ook nog een andere persoon aanwezig is bij de beginfase van het kennis maken, deze kan in dit geval bijvoorbeeld voor de kat zorgen terwijl je jezelf vooral zorgen maakt om de hond. Over het algemeen is het belangrijk dat je jouw aandacht volledig richt op de eerste ontmoeting van jouw dieren. Speciale evenementen, zoals het bezoeken van vrienden of een familie reünie, kunnen beter niet plaatsvinden op dit moment. Zelfs hard geluid van de radio of de televisie kan de eerste kennismaking van honden en katten ernstig verstoren.

Wie past zich aan aan wie?

Wanneer je nog geen speicale kat of hond in gedachte heeft om je tweede huisdier te worden, kun je het beste kiezen voor een dier dat goed past bij jouw reeds in huis wonende dier. Het beste functioneert de onderlinge socialisatie met puppies, die goed gebruikt kan worden vanaf het begin en zonder ‘voorbelasting’ om samen met de andere soort te leven. Als je bijvoorbeeld een oudere hond of kat in huis heeft, moet de nieuwe toevoeging vrij rustig zijn en niet te wild. Wanneer je een zeer levendige hond heeft, zou ook de kat over een bepaald zelfvertrouwen moeten beschikken om zich te kunnen wapenen tegen de bundel temperament van de hond.

Wie was er als eerst?

Een beslissende invloed op de samenvoeging van katten en honden is trouwens ook de vraag welk huisdier er als eerste was: de hond of de kat? Terwijl honden al roedeldieren nieuwe familieleden over het algemeen vrij snel accepteren, zijn katten vaak veel meer sceptisch over de nieuwekomer en zien de hond als bedreiging van hun grondgebied. Dus een kat integreren in een hondenhuishouden werkt soepeler dan andersom.

© Tatyana Gladskih / stock.adobe.com

Indien wordt vastgesteld dat een nieuwe dierlijke huisgenoot bij je intrekt en je klaar bent voor een overeenkomstige tijd, moeite en geuldt bij het toepassen van de samenvoeging van dieren, kun snel in actie komen. Voordat de hond en kat elkaar voor de allereerste keer ontmoeten, is het raadzaam om een paar voorzorgsmaatregelen te nemen:

• Terugtrekmogelijkheden creëren: om conflicten te voorkomen moet je een zo neutraal mogelijke ruimte kiezen in het huis voor de eerste bijeenkomst. De lievelingsplaats van het reeds is in huis wonende huisdier zou een ongeschikte plaats zijn voor de eerste kennismaking. Daarnaast moet je ervoor zorgen dat de kat de juiste terugtrekmogelijkheden heeft, zodat ze niet ongerust is over de kwestie. Een krabpaal, een verhoogde plank of een leeg venster, waardoor ze de hond van een afstand kunnen observeren, geeft jouw kat veiligheid. Daarnaast zou je een aparte ruimte voor de nieuwkomer moeten voorbereiden, waar hij op de eerste dag kan verblijven en terugtrekken.
• Voederbak en kattenbak: een ruimtelijke scheiding wordt ook aanbevolen voor de twee voederpunten. Om voedsel afgunst te voorkomen, kun je de voederbak van de kat het beste op een verhoogde stelling in de woning plaatsen en de dieren eventueel op verschillende tijden voeren. Evenals de voederbak is de kattenbak absoluut taboe voor de hond. De kat heeft bij de ‘kleine kamer’ per se hun rust nodig en reageert erg gevoelig op een verstoring van hun privacy. Vaak neigen honden ernaar om uitwerpselen in de kattenbak te eten, waarna de kat zich tot andere plaatsen gericht en het vervuild.
• Wennen aan geuren en geluiden: parallel aan de voorbereidingen in de woning kun je ook de dieren al ‘voorbereiden’ op de kennismaking. Een mogelijkheid is dat je de vacht van beide dieren streelt met een droge doek en deze op de voederplaats van het andere dier legt. Zo kunnen de hond en kat wennen aan de geur van de ander en verbinden ze de geur, door de combinatie met voedsel, aan iets positiefs. Wanneer de hond de neiging heeft om luid te blaffen, kan men de kat in de voorbereiding ook laten wennen aan dit onbekende en mogelijk enge geluid. Neem het blaffen van de hond op en speel het een aantal keer af voor de kat – begin zachtjes en verhoog het volume geleidelijk tot het werkelijke volume van het blaffen is bereikt. Als een kat in een hondenhuishouden komt, zou je de kat de mogelijkheid moeten geven om voor de eerste ontmoeting de omgeving alleen te verkennen. Zo is het bij de kennismaking een bekend terein en kent de kat zijn terugtrekmogelijkheden.

Na de voorbereidingen in de woning en de eerste kennismakingsmaatregelen bij de nog afzonderlijke dieren is er voor de eerste ontmoeting van de hond en kat geen obstakel meer. Maar zelfs wanneer je alles nog zo goed heeft voorberied en je er klaar voor bent: het echte werk begint nu pas. Verwacht niet dat de hond en kat ernaar uitkijken om elkaar te ontmoeten. ‘Liefde op het eerste gezicht’ is er bij deze van nature vijandige dieren waarschijnlijk niet. Dus temper je verwachtingen en laat je niet leiden door de in eerste instantie gegarandeerd optredende tegenslagen. Het zal enige tijd duren voordat de hond en kat met elkaar kunnen opschieten.

Aan de lijn, klaar, af!

Beide dieren moeten zo evenwichtig mogelijk zijn voordat ze elkaar voor de eerste keer zien. Maak daarom net van te voren een wandeling, zodat hij fysiek uitgelaten en tevreden is. Een hongerige maag is overigens ook negatief voor het eigen welzijn. Dus zorg ervoor dat beide dieren genoeg gegeten hebben. Zet de radio of televisie uit in de ruimte waar de kennismaking plaats zal vinden en lijn de hond aan in de kamer – als alternatief kun je ook de riem steving in de hand nemen. Het aanlijnen is enorm belangrijk om jachttaferelen absoluut te vermijden tussen de hond en kat. Wanneer de hond bij de eerste kennismaking de kat door heel de woning opjaagt, betekent dit meestal het einde van een succesvolle samenvoeging.

Stress en angst bij het eerste contact

Wanneer de hond zeker is aangelijnd kan een andere persoon de kat in de kamer laten. Hoe dicht de kat bij de hond komt, moet de kat zeker voor zichzelf beslissen. In de meeste gevallen vlucht de kat meestal eerst naar een hoog en zo ver mogelijk ‘uitzichtspunt’, van waar ze de situatie en hun ‘tegenstander’ observeren. Voor bijna alle dieren geldt dat een nieuwe huisgenoot in hun ‘eigen omgeving’ spanning oplevert. Angst en nervositeit heersen over het algemeen en wordt slechts geleidelijk vervangen door een zekere neiuwsgierigheid naar de nieuwe huisgenoot. Vraag ook niet te veel van je dieren en maak na een paar minuten een einde aan de kennismaking – zelfs wanneer het verrassend positief is verlopen.

Ontspan je!

Het is belangrijk dat je zelf rust en sereniteit uitstraalt. Ben je zelf gespannen of nerveus bij de eerste kennismaking dan zal je dit waarschijnlijk ook overdragen op de huisdieren. Kruip hier liever in de rol van omderator die de dieren veiligheid en rust biedt. Streel de hond en de kat en praat rustig en zachtjes. Wanneer de hond verwoed aan de riem trekt, probeer hem dan af te lijden door voor hem te gaan zitten en hem het zicht op de kat te ontnemen. Maar maak niet de fout om je hond geruststellend toe te spreken. De hond die de exacte woorden niet begrijpt, maar alleen de toon kan interpreteren en beschouwd dit als soort aandacht als een bevestiging van zijn gedrag en gaat dit herhalen. Dus prijs hem alleen als hij erin slaagt om kalm te blijven in het bijzijn van de kat. Hierbij helpt een traktatie ook als positieve versterking – om dit te laten werken, moeten ze alleen worden uitgekeerd als de hond of kat zich goed heeft gedragen.

© grafikplusfoto / stock.adobe.com

Na de eerste kennismaking betekent dit nu ‘oefenen, oefenen, oefenen!’ Afhankelijk van hoeveel angst de kat heeft, moet je het kennis maken beperken in de eerste paar dagen tot een paar minuten per dag. In de resterende tijd moeten de dieren strikt in aparte kamers verblijven. Aanvankelijk volstaat voor beide dieren 1 à 2 bijenkomsten van elk vijf minuten per dag. Als je merkt dat de opwinding van de eerste bijeenkomsten langzaam afneemt, kun je de tijd uitbreiden tot 10 of 15 minuten. Voor het zover is kunnen er soms goed twee weken verstreken zijn. Dwing jouw dieren niet en laat ze zelf belsissen wanneer ze klaar zijn voor een langere tijd met elkaar in een kamer. Als eigenaar ken je jouw dieren het beste en zul je merken dat de nieuwsgierigheid naar de nieuwe medebewoner groter is dan de aanvankelijke angst voor elkaar.

Honden en katten leren elkaar begrijpen

Na de eerste dagen van besnuffelen begint de eigenlijke kennismaking. Honden en katten zijn twee totaal verschillende dieren, die via totaal verschillende lichaamstaal communiceren. Dus het duurt een tijdje voordat de dieren de lichaamstaal van elkaar kunnen beoordelen. Pas als de hond de kat niet langer als prooi ziet en de kat de hond niet langer als een roofdier ziet, zijn ze klaar om dichter tot elkaar te komen. Voor het zover is en een van de dieren ‘het ijs breekt’, zijn er vaak een paar maanden verstreken. Terwijl de tijd van de samenkomsten steeds uitgebreid wordt is het belangrijk dat je de dieren zo veel mogelijk normaliteit biedt. Probeer je aandacht eens te vestigen op iets anders dan de dieren. Je kunt koken, in een tijdschrift bladeren, de planten water geven of een bericht versturen met je mobiele telefoon – daarmee toon je aan jouw hond en kat dat het voortaan normaal is dat ze samen in huis leven.

Bij het samen loslaten van de dieren moet je er wel zeker van zijn dat ze gelaten reageren op elkaar en elkaar geen schade toebrengen. Er gaat vaak wel een half jaar overheen voor je de dieren zonder toezicht thuis kan laten.

De weg naar een gevestigd team

Om de hond en kat succesvol samen te voegen en aan een gezamenlijk leven te laten wennen moet je in ieder geval een lange adem hebben. De beslissing over wanneer het einde van de gewenningsperiode is aangebroken ligt niet bij jou, maar altijd bij de dieren. Op een gegeven moment zal je geduld uitbetaald worden, echter jouw hond en kat zijn pas een goed team wanneer beide niets meer van elkaar willen missen.

In onze webshop vind je allerlei producten voor zowel honden als katten! Wil je alle speciale aanbiedingen niet missen? Meld je dan nu snel aan voor onze nieuwsbrief.