Alle hondensporten in één oogopslag

Wie ritselt, roest: Sporten is even belangrijk voor de gezondheid van mens en hond. Maar hondensport is veel meer dan alleen maar het bevorderen van een goede lichamelijke conditie. Het betekent plezier, beweging, hoofdwerk, wedstrijden, opvoeding en sociale interactie tegelijkertijd. Maar welke hondensporten zijn er überhaupt? We presenteren een aantal van de populairste hondensporten in één oogopslag.

Hondensport in één oogopslag: Van A zoals agility tot Z zoals trekhondensport

Hondensport wordt wereldwijd steeds populairder. Zowel bij ons tweevoeters als bij onze viervoeters. Geen wonder, want hondensport bevordert niet alleen de mentale en lichamelijke activiteit van onze honden, maar versterkt tegelijkertijd de band tussen mens en dier. Terwijl de meeste honden vroeger werden gefokt om een bepaalde taak te vervullen, zijn ze tegenwoordig in de eerste plaats familiehonden.

Maar hun aangeboren gedrag en instincten zijn met deze rol helemaal niet verdwenen. Honden willen zich bezighouden, ze hebben een taak nodig en ze willen zowel lichamelijk als mentaal worden uitgedaagd.

In het dagelijks leven is het echter niet zo makkelijk om honden goed uit te rusten. Hondensport helpt hierbij en biedt dankzij de diversiteit een geschikt aanbod voor ieder hondenbaasje en ieder ras.

Agility

Het begin van onze hondensporten is agility. Zowel in de VS als in West-Europa behoort de snelle hondensport, die uit Engeland komt, tot de meest populaire hondensporten.

Over een afstand van 100 tot 200 meter moet de hond een parcours met minstens twintig verschillende hindernissen afleggen. De muur, banden, tunnels, schommels, sprongbelemmeringen, slalom, tafel, schuine muur en nog veel meer moet je hond zo snel mogelijk en zonder fouten overwinnen.

Hij wordt geleid door zijn baasje, die hem alleen met gebaren en zijn stem aanmoedigt om door het parcours te rennen. Een riem, clicker of iets dergelijks zijn niet toegestaan. Agility bevordert niet alleen de lichamelijke conditie van hond en mens, maar spoort twee- en viervoeters ook stevig samen als team aan.

Aangezien agility in verschillende maten wordt aangeboden, is deze soort sport geschikt voor bijna alle honden. Wees alleen voorzichtig met zeer grote en zware rassen en met puppy’s. De gewrichten van puppy’s kunnen namelijk te zwaar worden belast door de talrijke obstakelsprongen.

Ook belangrijk: de links naar de producten in de video vind je in de beschrijving van de YouTube-video.

Begeleidersport voor honden

Deze hondensport is een soort basisschool voor honden, want hier leert de jonge hond in het beste geval alle basisprincipes voor een harmonieus samenleven. Op de urenlijst staan socialiteit, verkeersveiligheid, gehoorzaamheid en onbevooroordeelzaamheid. Als je dacht aan drill en dwang, heb je het zeker niet gemist.

Op de meeste hondensportvelden wordt inmiddels gestoeld op positieve versterking, wat niet alleen de hond, maar ook zijn baasje veel meer plezier biedt en langdurige successen belooft. Tijdens een begeleiderhondencursus leren de honden een goed en ontspannen riemvoering, basiscommandos zoals zitten, plaatsen, lopen of zelfs wachten en alleen blijven. Daarbij wordt niet getraind in de hondentrainingsplek, maar ook buiten op straat of in het park.

Het doel is dat de honden leren zich door niets en niemand geïrriteerd te laten worden – noch door een jogger, noch door een hord van kinderen – en zich ook sociaal te gedragen jegens hun soortgenoten. Aangezien het samenleven met de hond na deze cursus zeker een beetje soepel verloopt, is het aan te raden om al met jonge honden aan de begeleidende hondensport deel te nemen. Alle rassen kunnen in principe voor het examen als begeleidende hond slagen. Als je wilt deelnemen aan hondensportwedstrijden op het gebied van agility, gehoorzaamheid, IPO, sporen of reddingshondensport, moet je ook een begeleidehondsexamen voorleggen.

Canicross

Deze nog vrij jonge hondensport is ontstaan uit de trekhondensport skijöring en bikejöring en werd voor het eerst beoefend in Frankrijk. Canicross is een soort loopbaan (Cross Country), waarbij de hondenbaas via een aan de buikriem bevestigde elastische riem met zijn hond verbonden is en daarmee zowel in plat terrein als op bergen kan worden ‘getrokken’. Aangezien de hond – in tegenstelling tot bij het joggen – het tempo bepaalt, loopt het baasje bij de canicross een zeer hoog tempo. Een ‘paniekhaak’ waarmee de verbinding tussen de hond en de loper bij een val makkelijk kan worden losgemaakt, moet voorkomen dat je door de hond wordt getrokken als hij valt.

Zowel honden die graag luieren als sportieve baasjes kunnen echt genieten van de canicross, die meestal in bosrijke gebieden wordt aangeboden. Ook belangrijk: Als je een Canicross kent die te snel is, zul je misschien dol zijn op caniwandelen.

Ook belangrijk: de links naar de producten in de video vind je in de beschrijving van de YouTube-video.

Degility

In tegenstelling tot veel andere hondensporten, waar het vooral om snelheid, tijd en succes gaat, staat het plezier bij de Degility voorop. Degility is bedoeld voor recreatieve sporters die zin hebben in afwisseling en bezigheid zonder zich te hoeven vergelijken met anderen. Zo kunnen ook oudere honden of honden met een handicap deelnemen aan deze hondensport, die in principe een combinatie van agility en mobiliteit is. De hond en het baasje kunnen namelijk zoveel tijd nemen als ze nodig hebben voor het degilitybaan, dat bestaat uit verschillende hindernissen zoals buizen, schommels, tunnels of banden.

© pavel1964 / stock.adobe.com

Biathlon voor diensthonden

Zoals de naam al aangeeft, is deze hondensport in ons overzicht bedoeld voor diensthondenleiders die met hun honden over een afstand van 6 tot 11 kilometer verschillende hindernissen moeten overwinnen. De veelzijdige taken variëren van het oversteken van een waterbad, het springen over boomstammen en het kruipen door buizen tot het fietsen en zwemmen. Ook stations waar het vuurwapen nodig is, en een speelse aanval van de hond op de hondengids, moeten tijdens deze veelzijdige wedstrijd worden doorlopen. Diensthonden en hun baasjes moeten binnen een bepaalde tijd aan het rennen zijn, anders dreigen strafpunten te ontstaan.

Hondenbiathlon

In tegenstelling tot servicehondenbiathlon is hondenbiathlon bedoeld voor burgers. De taakomschrijving blijft echter hetzelfde als bij de servicehond-versie. Alleen de schiet-oefeningen en het aanvallen van de hondengids inclusief ontsnappen (bekend van de beschermingsdienst) verdwijnen bij de Dog Biathlon. De hindernissen op de 6 tot 11 kilometer lange loopbaan bestaan bijvoorbeeld uit het oversteken van een watergracht, het overwinnen van een muur, door een buis schudden of fietsen en zwemmen.

Dog Dancing

Dansen met de hond (ook wel ‘Heelwork to music’ genoemd) klinkt voor leken in het begin misschien een beetje absurd en niet zo ‘hondvriendelijk’, maar in tegenstelling tot wat de naam in eerste instantie misschien doet vermoeden, vormen de hele natuurlijke bewegingen en aanleg van de hond de basis voor Dog Dancing. Aan de hand van verschillende basisgehoorzaamheidsoefeningen, bewegingen en kunstwerken, zoals aan-de-voet rennen, in slaap vallen, zitten, springen of slalomrennen, ontwikkelt de hondhouder samen met zijn hond een bepaalde choreografie tot een geschikte muziek. Aangezien de elementen van de choreografie volledig aan de individuele mogelijkheden van de hond kunnen worden aangepast, is Dog Dance geschikt voor iedere gezonde hond, ongeacht hoe groot, zwaar of snel hij is.

Duiken voor honden

Deze nieuwe trendy hondensport is afkomstig uit de VS en is al lang een iconische hondensport. Geen wonder, want het is zowel voor actieve honden als voor kijkers een spectaculair plezier. Vanaf een springtoren die ongeveer 60 centimeter boven het wateroppervlak ligt, springt de hond zo ver mogelijk in het water. De baasje motiveert zijn hond om te springen door een speeltje in het water te gooien. Terwijl sommige honden dapper in het water vallen nadat het speelgoed is gegooid, hebben andere honden wat meer aanmoediging nodig. Maar uiteindelijk krijgt bijna iedere hond een hart en springt in het koele natte water. Moed, een groter zelfvertrouwen en veel trots bij twee- en viervoeters zijn gegarandeerd aan het einde van een Dog Diving-wedstrijd, zelfs als de sprong niet genoeg is om te winnen.

Een ander positief aspect van deze hondensport is dat het zeer zacht voor de gewrichten is. Daarom kunnen honden van alle grootten en leeftijden Dog Diving beoefenen – op voorwaarde dat de hond niet schrikt van water.

Hondenfrisbee

Aan het begin van deze hondensport, waarin de beste honden elkaar bij wereldwijde wedstrijden bestrijden, stond het eenvoudige frisbeespeelgoed tussen mens en hond centraal. Bij professionele Dog Frisbee, ook wel Discdogging genoemd, gaat het echter om veel meer dan alleen het terugbrengen van de frisbee-schijf. In verschillende varianten zoals Freestyle, Mini Distance en Long Distance leren de honden en hun baasjes behendig gooien en kunstmatige trucjes voor het lichaam. Mens en hond worden hierbij een perfect team. Dog frisbee is een groot plezier voor alle gezonde honden die een hoge behoefte aan beweging en een bepaald speelinstinct hebben. Grote en te zware honden en jonge honden waarvan de botten zich nog in de groei bevinden, mogen deze hondensport echter niet beoefenen, omdat het vanwege de vrij hoge sprongen niet bijzonder zacht voor de gewrichten is.

Flyball

Ook de hondenteamsport Flyball, waarin zes teams bestaande uit hond en baasje tegen elkaar spelen, belooft veel plezier en actie. In een soort teamren rent een hond eerst uit het team en loopt hij op bevel van zijn hondbaas over meerdere hindernissen naar een ballenmachine, die hij met zijn poot aanzet.

De hond vangt de uitgegooide bal met zijn bek op en loopt over de vier hindernissen terug naar de start-doellijn. Zodra hij deze met de bal heeft overgestoken, rent de volgende hond uit zijn team. Het team dat uiteindelijk alle ballen het eerst heeft gevangen en teruggebracht, heeft gewonnen.

Ook belangrijk: de links naar de producten in de video vind je in de beschrijving van de YouTube-video.

Zakelijke hondensport / veelzijdige sport (IPO)

De gebruikshondensport, ook wel veelzijdige sport genoemd, heeft zijn oorsprong in de diensthondentraining en is de oudste hondensport ooit. Hij is onderverdeeld in de drie afdelingen sporen, ondergeschiktheid of gehoorzaamheidsoefeningen en beschermdienst. Er worden bij deze sport veel eisen gesteld aan zowel de hond als de baasje. Bij het achtervolgen moet de hond met behulp van zijn neus de voetstap van een mens volgen. Als de hond ondergeschikt is, wordt de evenwichtigheid en het draagvermogen van de hond op de proef gesteld. Bij apporteer- en prep-oefeningen moet de hond bijvoorbeeld bewijzen dat hij ook bij afleiding, bijvoorbeeld bij een pistoolschot, zijn zenuwen behoudt. Tijdens de beschermingsdienst toont de hond zijn vaardigheid in het plukken en stoeien en in het verdedigen van een speelse aanval. Het afleggen van de veelzijdigheidstest vereist veel deskundigheid, verantwoordelijkheid, geduld en empathie van het baasje.

Hoewel deze sport omstreden is vanwege het beschermingsdienst-element, wordt een hond die met succes het IPO-examen slagen, gekenmerkt door geen enkele vorm van ongecontroleerd bijten, maar eerder door absolute gehoorzaamheid, zelfvertrouwen, evenwicht en zenuwsterkte.

Mantrailing en sporenzoeken

Bij het sporten van honden gaat het om het neuswerk. Men maakt onderscheid tussen klassiek tracing en zogenaamde mantrailing. Terwijl de hond bij het traceren een daadwerkelijke spoor van de bodem moet volgen, is hij bij  maintrailing uitsluitend geïnspireerd op de individuele geur die de spoorlegger heeft achtergelaten.

Bij het sporten heeft de hond een kunstmatige loop die hij rustig en met gelijke snelheid, zelfstandig en nauwkeurig moet volgen. Het is fascinerend voor ieder hondenbaasje om naar je hond te kijken terwijl hij zijn neus beweegt. Mantrailing en sporen zoeken zijn bijzonder geschikt voor jachthonden om ze op een soortspecifieke manier uit te rusten. Maar ook andere honden zullen van deze uitdagende sport genieten en thuis rustiger en evenwichtiger worden.

Ook belangrijk: de links naar de producten in de video vind je in de beschrijving van de YouTube-video.

Mobility

Bij deze hondensport gaat het soms niet om wie de snelste is. Hoewel je net als bij agility verschillende oefeningen over een parcours doet, is de snelheid niet zo belangrijk als de motivatie van je hond. De verschillende oefeningen bestaan zowel uit apparaatvrije als uit apparaatstations en zijn deels ontleend aan de fysiotherapie. Naast het versterken van de ondersteunende spieren en het behoud van de gezondheid van de gewrichten, gaat het hier ook om de mentale activiteit van de hond. Deze therapeutische hondensport is dus geschikt voor bijna iedere hond. De Mobility-Parcours kan namelijk volledig individueel worden afgestemd op de grootte en gezondheidstoestand van de individuele hond.

Mondioring

Mondioring, dat in 2015 door de FCI is erkend als een hondensport, is een soort ringsport en is ontstaan uit de opleiding van diensthonden. Hij is onderverdeeld in de drie disciplines ondergeschiktheid, springen en beschermdienst. Alle oefeningen worden in een gesloten terrein uitgevoerd. Terwijl de hond geen halsband of tuigje draagt, zit de hondgids in een volledige beschermjas in de ring. De kracht van de zenuwen, het concentratievermogen en een goede leiding zijn basisvereisten om aan de mondioring te kunnen deelnemen.

Gehoorzaamheid

Bij de gehoorzaamheidstraining (engl. Gehoorzaamheid) het gaat niet om onderdanigheid, zoals de Engelse naam misschien doet vermoeden, maar om een geslaagde communicatie en perfect teamwerk tussen hond en baasje. Op verschillende stations moeten twee- en viervoeters bewijzen dat ze elkaar ‘blind’ begrijpen en een actief team zijn. Naast de precieze beheersing van de basisgehoormerken zoals zit, bijpoot of plek, moet de hond bijvoorbeeld verschillende voorwerpen naar zijn baasje brengen en laten zien dat hij ook op afstand bereid is zijn mens te gehoorzamen.

Het doel van de gehoorzaamheidstraining is dat de hond de oefeningen bereid, snel en vooral nauwkeurig uitvoert. Deze hondensport is in principe geschikt voor alle honden. Maar met name rassen die mentaal stimuleren en van nature een zogenaamde “will to please” hebben, zijn enthousiast over deze uit Engeland afkomstige sport.

Rally gehoorzaamheid

Nee, Rally gehoorzaamheid is niet zomaar een ondervorm van gehoorzaamheid. Het is een eigen hondensport. De hond en de hondengids moeten door een met borden afgebakend parcours lopen. Veel oefeningen zijn ontleend aan gehoorzaamheid, maar worden aangevuld met agility-elementen. Daarnaast is er behoefte aan behendigheid, snelheid en coördinatie. Of het nu gaat om het uitlaten van een slalom, staande-oefeningen of keren in iedere richting: De afzonderlijke stations binnen het parcours zijn veelzijdig. Aangezien je de hond met lof en lekkernijen motiveert om de oefeningen te doen, kunnen ook beginnende hondensporters snel succesvol zijn met de Rally gehoorzaamheid.

Reddingshondensport

Bij deze hondensport ging het aanvankelijk uitsluitend om het redden van mensenlevens. Een goede reddingshond vereist niet alleen een perfecte spoorneus, maar vooral een goede sociale acceptatie jegens mensen. Net als bij de reddingshondentraining leert de hond in de reddingshondensport zijn stoeipraktijk doelgericht in te zetten. Daarbij worden echte reddingssituaties nagebootst, zoals het zoeken naar puin, het zoeken naar oppervlak, het redden uit het water of het zoeken naar sporen. Hoewel het hier minder om sportieve dan om praktische doelen gaat, kan reddingshondensport een goed alternatief zijn voor honden die met een belangrijke taak willen worden belast.

Hondensport in toernooien

Deze hondensport is atletiek voor de hond. Daardoor is het met name aan te raden voor honden en baasjes die ambitieus sportief zijn. In verschillende subcategorieën zoals viervoetbal, loopbaan (1 km, 2 km of 5 km), Combination-Speed-Cup (CSC), hindernisren, drievoet, Shorty of de K.O.-Cup is een hoge conditie vereist van zowel de hond als zijn baasje. Het toernooi-hondensport wordt zowel als teamwedstrijd als als individuele wedstrijd uitgevoerd. Naast het plezier van beweging moet de hond ook een goede bereidheid tot gehoorzaamheid hebben. Naast hindernisrennen, slalomrennen en hindernisrennen is er bij hondensport ook gehoorzaamheidsoefeningen nodig.

Windhondensport / Coursing

Zoals de naam al aangeeft, is deze sport de ultieme discipline voor windhonden. Op een racebaan of in het terrein (coursing) jagen de honden achter een konijnentrap. Daarnaast kunnen ze hun uitgesproken racebehoefte de vrije loop laten. Aangezien ze tegenwoordig in de weinige gebieden in deze behoefte kunnen rennen, is het aangeraden om aan windhondensport te deelnemen voor baasjes van deze rassen. Een windhond die nooit echt mag rennen, zal op de lange termijn zeker niet gelukkig worden en ongewenste eigenaardigheden ontwikkelen.

Trekhondensport (fietsjöring / skijöring/ sleethondensport)

Hoewel met de term trekhondensport vaak met name wordt bedoeld om aan een hondenkar te trekken, is het strikt genomen een overkoepelende term voor een hele reeks hondensporten. Daaronder vallen bijvoorbeeld fietsjöring, skijöring of sleethondensport. Bij al deze sporten gaat het erom dat de hond met zijn kracht – alleen of samen met meerdere honden – mensen trekt op de fiets, op de ski’s, op de slede of op de karren. Een goede conditie en kracht zijn essentieel bij trekhondensporten. Maar ook vertrouwen en teamwerk tussen hondenbaasje en hond is hier nodig. Deze sport houdt je hond en je baasje gegarandeerd fit en gezond.

Welke hondensport mag het zijn?

Wie de keuze heeft, heeft het lastig. Onder de talrijke hondensporten is het niet zo makkelijk om de juiste voor jou en je hond te vinden. Gelukkig bieden de meeste hondensportscholen proeflessen aan. Daarnaast adviseren ze de baasje welke hondensport het dichtst bij de behoeften van de eigen hond komt.

Het maakt niet uit voor welke sport jij en je hond uiteindelijk kiezen: Naast een gezonde conditie kan sport gegarandeerd een welkome afwisseling in je dagelijks leven brengen. En wie weet: Misschien ontdek je bij jezelf en je hond nog heel nieuwe talenten!

Wij wensen je veel plezier en succes bij het samen sporten met je hond!