Ze ziet er grimmig uit, is traag en snurkt – een ‘droompartner’ stelt men zich eigenlijk toch anders voor. Maar met zijn kenmerkende charme, hun gevoel voor humor en haar beminnelijke, ietwat onhandige speelstijl veroverde de Engelse Bulldog de harten van de mensen in een oogwenk.
Eigenschappen
In feite lijkt het uiterlijk van dit ras niet te passen bij hun karakter. Hun ruwe gestalte en hun sombere gezichtsuitdrukking verloochenen hun vriendelijke en gezellige karkater. In de omgang met mensen toont de robuuste Bulldog zich zelfs zeer gevoelig. Op een scherpe toon van zijn baasje reageert hij zeer gevoelig en kan zich hierdoor in het vervolg ook uitdagend gedragen. Hoewel Bulldogs zeer aanhankelijke honden zijn, die erg gericht zijn op hun volk, hebben ze een zekere koppigheid behouden. Commando’s die te scherp zijn of waarvan de Bulldog ze niet nuttig vindt, kunnen hierdoor ook soms genegeerd worden. Zo schrijft de Oostenrijkse Bulldog Club dat de honden goed opvoedbaar zijn wanneer men er rekening mee houdt dat ze niet geloven in onvoorwaardelijke gehoorzaamheid.
Als men echter het hart van een Bulldog eenmaal gevangen heeft en hem een consistente, maar liefdevolle opvoeding geeft, manifesteert hij zich ondanks zijn koppigheid als volgzaam en goed opvoedbaar. Dankzij zijn goedmoedige en rustige aard is de Bulldog tegenwoordig een populaire familiehond, die men gemakkelijk overal mee naar toe kan nemen – of het nou bij een diner in een restaurant of bij een overnachting in een hotel is. Bulldogs zijn zeer kindvriendelijk en kunnen daardoor gemakkelijk in een familie met kinderen gehouden worden. In het beste geval zijn de kinderen al iets groter, omdat het bij stoeien of spelen voor kan komen dat de zware en sterke hond zijn eigen kracht onderschat en het tot onvrijwillige botsingen komt. Uit zichzelf zal een Bulldog echter niet eens op het idee komen om te gaan ravotten, omdat de Engelse Bulldog lui van aard is. In tegenstelling tot Dalmatiërs of Border Collies springen ze van nature nauwelijks rondom hun baasjes om te laten zien dat ze beweging willen. Dus het vergt al motivatie en overtuiging om ze uit hun gemoedelijke mandje te lokken. Wanneer hun innerlijke stem eenmaal is overwonnen is de Bulldog meestal zo enthousiast bezig dat ze liever niet meer stoppen met de spelletjes. De grote hondenschilder en cynologist Richard Strebel, zelf Bulldogfokker, beschreef deze karakteristieke eigenschap van de Bulldog al meer dan 100 jaar geleden treffend:
“De basis van het karakter van de Bulldog bestaat uit gemoedelijkheid en een vleugje lusteloosheid, beide alleen zolang er niets gebeurt wat hen hun passie voor slapen laat aanwakkeren. Hierin zit een schijnbare tegenstrijdigheid, maar men kan niet anders omschrijven dan dat de lusteloosheid en de passie direct naast elkaar liggen. Tot het tonen van hun passie behoort ook een enorm doorzettingsvermogen evenals een sterke wil.”
Waarschijnlijk is het juist deze tegenstrijdigheid die de essentie van de Bulldog zo onmiskenbaar en charmant maakt. Grimmig en gesloten in expressie, maar goedmoedig en betrouwbaar in hun gedrag. Lui en lusteloos, maar gelijktijdig actief en gedreven zodra iets hun aandacht heeft gevangen.
Geschiedenis en fokken
Kijkend naar de geschiedenis van de Engels Bulldog is het echter al snel duidelijk waar deze schijnbare tegenstrijdigheid vandaan komt in hun aard. Geen enkel ander ras heeft in haar geschiedenis zo’n grote verandering meegemaakt als de Bulldog. Kort gezegd: ooit gefokt als agressieve ‘vechtmachine’ die moedig elk gevecht doorstond, wordt hij nu gehouden als aanhankelijke, gevoelige familiehond die geweld verafschuwd.
Maar terug naar het begin: de oorsprong van het ontstaan van het hondenras is in de 6e eeuw voor Christus, toen de Feniciërs hun Molossians voor de handel naar de Britse Eilanden brachten en hen met de daar wonende grote honden kruisten. Historisch gezien verschenen de honden voor het eerst onder de naam ‘Bonddog’ of ‘Bulldog’ in de 13e eeuw. Zo moest de onverschrokken hond in 1209 twee strijdende stieren uit elkaar halen. Onder de indruk van hun gedurfde natuur en hun krachtige acties werden de honden snel ingezet als zogenaamde ‘stierenvechters’. Het vechten tegen stieren maakte de krachtige hond in de Middeleeuwen zeer beroemd en dat leverde hen uiteindelijk ook nog de huidige rasnaam ‘Bulldog’ op.
Vooral van de 16e tot de 18e eeuw stond het zogenaamde ‘Bull Baiting’ bekend in het Verenigd Koninkrijk als een populaire, sociale gebeurtenis waar de mensen vaak grote sommen vergokten. Al gauw werden de populaire hondengevechten tegen stieren ook gevechten tegen andere grote dieren, zoals beren, apen of zelfs leeuwen. Zelfs pure hondengevechten, waar twee honden tegen elkaar vechten, waren op dit moment populair. De Bulldog was in die tijd al een pure vechthond, bij het fokken werd alles gericht op eigenschappen waarvan ze zouden moeten profiteren in gevechten. Terwijl hun essentie van moed en agressiviteit moest worden gemarkeerd, werd extern een brede kaak en een teruggetrokken neus toegevoegd, waarbij de hond bij het bijten in een stier genoeg lucht kreeg.
In 1835 werden de wrede hondengevechten in het Verenigd Koninkrijk verboden door de overheid, zodat de basis van het ras Bulldog werd aangepast. De ooit zo populaire vechthond verdween als gevolg daarvan bijna volledig uit het beeld. Hij zou waarschijnlijk uitgestorven zijn, ware het niet dat de mensen de flexibele en beminnelijke Bulldog ontdekten achter de gefokte ‘vechthond’, en deze eigenschappen centraal stelden. Zo begon halverwege de 19e eeuw het fokken van een nieuw Bulldogtype dat moest worden gekenmerkt door vriendelijkheid en evenwichtigheid in plaats van strijdbaarheid en agressief gedrag. In 1864 presenteerde de nieuw opgerichte ‘Bulldog Club’ een eerste rasstandaard. Hoewel de club al snel weer werd ontbonden, is de kern van de fokstandaard wel de basis bij de ‘Bulldog Club Incorporated’ die opgericht werd in 1875 en bepaalde hierdoor het fokken van de Engelse Bulldog. Dankzij het selectieve fokken slaagden fokkers van de voormalige vechthond erin om een goed verdraagbare en beminnelijke familiehond te vormen, die ook in particuliere huishoudens al snel populair werd. De flexibele en afwijkend ogende Bulldog werd een metgezel van de Britsche gentlemen en uiteindelijk de nationale hond van Groot-Brittannië.
Overtyperingen zoals uiterst grote hoofden en een korte neus, enorm gerimpelde gezichten en korte pootjes leidde in sommige gevallen tot het zogenaamde kwelfokken. Naast ademhalings- en vruchtbaarheidsproblemen, betekenden de brede schouders, grote kop en smalle heupen dat een natuurlijke bevalling bij als zodanig gefokte vrouwtjes in de meeste gevallen niet meer mogelijk was. De keizersnede steeg tot meer dan 80%.
Om het extreme kwelfokken tegen te gaan stelde de toonaangevende Britse Kennel Club – tot veel protest van bestaande fokkers – in 2009 een nieuwe rasstandaard vast. Daardoor moest de gezondheid en het welzijn van de hond centraal staan in de toekomst van het fokken van de Bulldog. De FCI nam deze tegenwoordig geldende standaard over in oktober 2010.
Uiterlijk
Een massieve kop met een korte snuit, een brede borst, een vrij smalle romp en vrij korte benen heeft de Bulldog nog steeds, maar het moet niet zo overontwikkeld zijn dat de hond zou worden belemmerd in zijn bewegingsvrijheid of dat het misvormd lijkt. Het gedrongen, compacte lichaam moet goede properties tonen. Hoewel mannetjes in verhouding tot hun geringe grootte met ongeveer 25 kilogram vrij zwaar zijn, mag het niet hinderlijk zijn. Een ideale Engelse Bulldog is een actieve hond zonder enige neiging tot overgewicht. Honden met herkenbare kortademigheid zijn door de rasstandaard zeer ongewenst. De kleine, dunne oren van de Bulldog staan hoog boven de ogen en wijd uit elkaar. De staart staat op karakteristieke wijzen laag op de romp en buigt licht naar beneden aan het einde. Een ingegroeide staart is tegenwoordig verboden als gevolg van gezondheidsproblemen. De korte en zeer fijne vacht van de Bulldog kan voorkomen in de kleuren wit, gestreept, gevlekt, rood, oker of beige. De kleur zwart is echter ongewenst.
Zorg en gezondheid
De korte, gladde vacht is zeer onderhoudsvriendelijk. Bij het schoonmaken van de vacht moet je af en toe met een speciale hondenhandschoen over de vacht strijken. De ogen, neus en rimpels vereisen echter een dagelijkse schoonmaak en onderhoud om besmettelijke ziekten te voorkomen.
Bovendien zijn Bulldogs zeer warmtegevoelige honden. Langere wandelingen tijdens een hittegolf moeten vermeden worden. Het is belangrijk dat de hond op deze momenten genoeg water drinkt en zich kan terugtrekken in schaduwrijke gebieden. Bij normale temperaturen zijn één of twee wandelingen per dag voldoende – waarvan er één een beetje uitgebreider moet zijn. Hoewel Bulldogs een beetje traag lijken: veel lichaamsbeweging en een evenwichtige en gezonde voeding zijn belangrijk voor het voorkomen van het helaas veel voorkomende overgewicht.
Veel Bulldogs kampen bovendien nog steeds met ademhalingsproblemen, hierdoor zijn ze bijvoorbeeld kortademig en snurken ze. Andere typische ziekten zijn heupproblemen (HD), allergieën, epilepsie en ‘Cherry Eyes’, een aandoening aan het ooglid.
Als je besluit om een Engelse Bulldog te kopen, raadpleeg dan de fokker over mogelijke rasziekten en om te controleren of de nieuwe rasstandaard uit 2009 gerespecteerd wordt. Dat is de enige manier om hoge rekeningen van de dierenarts te vermijden.
Opvoeding en houden
Een fysiek en mentaal gezonde Bulldog is een zeer aangenaam familielid en metgezel, die zich in een eenpersoonshuishouden net zo thuis voelt als in een grote familie. Een tweede Bulldog in huis is voor elk van deze honden een groot geluk, samenleven met katten leidt echter eerder tot problemen.
De liefde van zijn baasjes is voor de relatief niet veel eisende viervoeter het belangrijkste van alles. Of het nu in een eenpersoonshuishouden is of in een grote familie: een Engelse Bulldog staat graag in het middelpunt van de aandacht en geniet met volle teugen van het omgaan met zijn baasjes. Wanneer de hond zeker is van deze liefde zal hij een zeer rustige en evenwichtige partner zijn, die weinig werkdrang heeft en zich niks lijkt aan te trekken van de hectiek in een grote stad. Zijn houders moeten daarom voorzichtig zijn bij het opvoeden, maar ook overtuigend, omdat alle overredingskracht nodig is om een Bulldog door de voordeur naar buiten te ‘jagen’. Eigenaren van dit ras moeten in dit geval eerder het tegenovergestelde van hun hond zijn: alleen wanneer zij zelf enthousiasme meebrengen bij het sporten en bewegen, wanneer ze in staat zijn om hun ietwat lusteloze viervoeter te motiveren voor lange wandelingen of spelletjes zal de Bulldog profijt hebben van de lichamelijke activiteiten. Een enthousiast lid van de hondensport zal een Engelse Bulldog zeker nooit worden. Niet alleen omdat veel rasvertegenwoordigers representatief zijn voor ademhalingsproblemen, maar ook omdat ze gewoonweg weinig zin hebben om over obstakels te springen als je er ook gemakkelijk langs af kan lopen. Naast veel ervaring in hondenbezit zouden Bulldogeigenaren dus genoeg assertiviteit en vastberadenheid moeten hebben om hun koppige hond in de gewenste paden te leiden. Voor een succesvolle samenwerking met een Engelse Bulldog wordt daarnaast aanbevolen om gevoel voor humor te hebben, evenals het vermogen om soms een ‘oogje toe te knijpen’, omdat je absolute gehoorzaamheid niet kunt verwachten van deze honden. Met veel liefde en geduld (en kleine beloningen) opgevoed, tonen Bulldogs zich als trouwe en aanhankelijke metgezellen die de wensen van hun mensen gelukkig vervullen – tenminste als het zinvol wordt geacht.
