Eerste hulp bij een hond

eerste hulp bij een hond door verband aan te leggen

Oefen de eerste hulp eerst stap voor stap met je hond en breng bv. een verband aan.

Een noodgeval kan zich op elk moment voordoen met je eigen hond of met de hond van iemand anders. Daarom is het belangrijk dat je weet hoe je je hond de eerste hulp moet bieden. Wees ook niet te bang om iets verkeerd te doen. De ergste fout bij eerste hulp is om het niet een keertje uit te proberen! In dit artikel willen we je de belangrijkste stappen uitleggen.

Eerste hulp bij een hond: Wat heb ik nodig bij een noodgeval?

De juiste voorbereiding kan je ondersteunen bij het verlenen van eerste hulp. Als je al hebt nagedacht over de stappen die je moet ondernemen, zal het gemakkelijker voor je zijn om kalm te blijven en rustig te reageren bij een noodgeval.

Tal van dierenartsen, reddingsdiensten voor dieren en dierenwelzijnsverenigingen bieden dan ook cursussen voor eerste hulp bij honden aan. Daar leer je welke gevaren er in het dagelijks leven op de loer liggen. Je oefent er ook de belangrijkste technieken voor eerste hulp en krijgt daarbij praktische en professionele begeleiding.

Voorbereiding: Medische training en noodnummers

Wanneer je samen met je regelmatig medische training oefent, zal je hond al vertrouwd zijn met allerlei medische handelingen. Op die manier kun je hem beter laten helpen door jou, een onbekende of een dierenarts.

Ongelukken gebeuren altijd onverwacht en vaak buiten de openingstijden van je dierenartspraktijk. Maak daarom van tevoren duidelijk met wie je in het weekend of ’s nachts contact kunt opnemen en welk nummer je kunt bellen voor snelle assistentie door een dierenarts.

Veel dierenartsen hebben een noodnummer of geven je een mobiel telefoonnummer waarop je ze kunt bereiken. In grotere steden is het ook mogelijk om de reddingsdienst voor dieren te bellen.

Wat moet ik doen als mijn hond eerste hulp nodig heeft?

Als een hond gewond raakt of plotseling ziek wordt, moet je op een aantal zaken letten voordat je met eerste hulp bij je hond begint:

  • Houd altijd het nummer van de dichtstbijzijnde dierenarts bij de hand
  • Blijf vooral kalm
  • Lijn de hond aan
  • Het aanbrengen van een muilband (alleen als de hond nog naar behoren reageert en niet braakt)
  • zorgt voor een kalmerende werking bij de hond en biedt zelfbescherming

Nadat je deze stappen hebt afgewerkt, kun je je concentreren op de eerste hulp. Onderzoek de hond zorgvuldig om zijn toestand te beoordelen. Daarna bepaal je in welke volgorde je actie moet ondernemen.

In het eerste deel van dit artikel leggen we uit welke stappen je moet ondernemen in bepaalde noodgevallen. Hieronder worden de speciale technieken beschreven die je hiervoor nodig hebt.

Eerste hulp bij een hond: Wanneer is er sprake van een noodgeval bij mijn hond?

Om de toestand van een zieke hond te kunnen beoordelen, kan je bv. zijn vitale functies nagaan. In noodgevallen is het dus nuttig om de normale lichaamsparameters van je hond te kennen. Als een hond zichtbaar ziek is, moeten lichaamsparameters die niet normaal zijn altijd worden beschouwd als een waarschuwingssignaal.

  NORMAAL OPGELET!
Temperatuur 38,0 – 39,2 °C (puppy tot 39,5) < 37,0 oder > 39,5°C
Ademhalingsfrequentie 10 – 30 ademhalingen / minuut >30 / minuut of met buikdruk
Hartslag 60 – 120 / minuut > of < 60 – 120 / minuut
Slijmvlies in de muil Lichtroze Geel, blauw, paars, wit, gespikkeld, grijs uitgewassen, donkerrood
Huidelasticiteit (hydratatie) In de hals een vouw optillen: deze moet onmiddellijk na het loslaten weer neerstrijken Vouw blijft rechtop staan (ernstige uitdroging)
Bewustzijn/reactievermogen Hond reageert snel als hij wordt aangesproken Verwarring, apathie, bewustzijnsverlies
Drinkwaterbehoefte 20 – 50 ml / kg lichaamsgewicht (bij droogvoer iets meer) Aanzienlijk > 50 ml / kg per dag, met name bij een plotse stijging

Eerste hulp bij een hond: Als er iets in de maag zit dat er dringend uit zou moeten

Bij een vermoeden van vergiftiging of inslikken van een vreemd voorwerp met braken, mag je je hond nooit een muilband omdoen. Hierdoor kan de hond stikken in zijn eigen braaksel. Daarnaast moet je de volgende stappen ondernemen:

Vergiftiging

Welke eerste hulp kan ik mijn hond geven bij vergiftiging?

Giftige prooien, gevaarlijke stoffen in huis en in de tuin, giftige planten of giftig voedsel kunnen snel worden opgepikt in een onopgemerkt moment.

Als je hebt gezien dat je hond gif heeft binnengekregen, bel dan een dierenarts, geef houtskooltabletten (actieve kool, medicinale houtskool) in overleg met de dierenarts en ga onmiddellijk naar de dierenarts.

Als de verpakking of resten van het gif aanwezig zijn, neem ze dan mee naar de dierenarts. Ook eventueel braaksel moet worden veiliggesteld. Raak de monsters niet aan en gebruik rubberen handschoenen indien nodig.

Breng de hond onder geen enkele omstandigheid zelf tot braken. Afhankelijk van de ingenomen stof kan dit de situatie aanzienlijk verergeren. Bij een slechte algemene toestand van het dier kan het zelfs stikken in het braaksel.

Let op: Er kunnen geen medische noodmaatregelen (eerste hulp) worden genomen als de hond lang geleden gif heeft binnengekregen. De hond moet zo snel mogelijk naar een dierenarts!

Houd de hond tijdens het transport warm met een deken. Als hij krampen krijgt, breng hem dan in een positie waarin hij zich niet kan verwonden.

Inslikken van een vreemd voorwerp

Eerste hulp bij honden: Mijn hond heeft zijn speeltje opgegeten, wat kan ik doen?

Vooral puppy’s en jonge honden stoppen graag alles in hun mond en kauwen erop. Een sok, een kinderspeeltje of een steen kan snel worden ingeslikt.

Als je het inslikken hebt gezien, bel dan een dierenarts en ga onmiddellijk naar de dierenarts. Zij kunnen beslissen of het mogelijk is om de hond te laten braken of dat een maagoperatie nodig is.

Breng de hond onder geen enkele omstandigheid zelf tot braken. Afhankelijk van het vreemde voorwerp dat werd ingeslikt, kan dit de situatie veel erger maken. Als het dier in een slechte algemene conditie is, kan het zelfs stikken in het braaksel.

Doorborende verwonding

Eerste hulp bij een hond met een doorborende verwonding

Een tak in het bos, een fietsspaak in het meer of een stok tijdens het spelen met stokken: Een doorboring kan sneller gebeuren dan je denkt. Een stok kan zich bijvoorbeeld tijdens het rennen in het bos in de borst van de hond boren.

Doe de hond aan de lijn, kalmeer hem en neem de tijd om naar de verwonding te kijken. Verwijder bij doorborende verwondingen nooit zelf het lichaamsvreemde voorwerp. Dit kan leiden tot een enorme toename van het bloeden en de daaropvolgende bloedingen.

In sommige gevallen kan het raadzaam zijn om de verwonding af te dekken met een verband of zak.

Leg de hond in geval van shock in de herstelpositie en bedek hem met een warmtedeken. Raadpleeg in elk geval onmiddellijk een dierenarts of dierenkliniek.

Eerste hulp bij een hond: Als er iets beweegt dat niet zou mogen bewegen

Botbreuken of scheuren

Mijn hond heeft zijn poot gebroken. Hoe kan ik hem helpen?

Een val van een hogere positie of een ongeluk leidt vaak tot breuken of gebroken ledematen. Het meest opvallende symptoom is ernstige kreupelheid, waarbij de hond de geblesseerde poot niet belast. Soms is de poot gestrekt in een ongewone hoek.

Als je vermoedt dat de poot gebroken is, beweeg deze dan zo min mogelijk. Als de poot erg beweeglijk is, kan hij gespalkt worden met tijdelijke hulpmiddelen.

Draag de hond zo dat hij de gewonde poot van jou af laat hangen. Als de hond nog zelfstandig kan of wil lopen, kun je een draaghulp maken om hem te ondersteunen.

Leg de hond dan voor transport in de auto en ga meteen naar een dierenarts. Daar worden röntgenfoto’s van de hond gemaakt en wordt een beslissing genomen over de juiste behandeling.

Epilepsie

Wat kan ik doen als mijn hond een epileptische aanval heeft?

Bij een gegeneraliseerde aanval reageert de hond niet meer. Omdat honden in dit geval ook ongecontroleerd kunnen bijten, komt zelfbescherming altijd op de eerste plaats!

De belangrijkste maatregel voor de hond is hem beschermen tegen vallen (bv. van de bank) of verdrinken in waterbakken, plassen of meren. Je kunt ook een deken onder zijn hoofd leggen om te voorkomen dat hij de grond hard raakt.

De meeste epileptische aanvallen duren maar een paar minuten. Wacht tot ze voorbij zijn. Raadpleeg dan een dierenarts. Als de aanval langer dan tien minuten duurt, wikkel de hond dan voorzichtig in een deken en rijd naar de dichtstbijzijnde dierenartsenpraktijk of dierenkliniek.

Eerste hulp bij een hond: Als er iets blootligt dat bedekt zou moeten zijn

Tijdens het wandelen en ravotten in het bos of wild spelen met andere honden kunnen er snel kleine maar ook grote wonden ontstaan. Blijf rustig. Doe je hond aan de lijn en bekijk eerst de ernst van de verwonding.

Nadat je de hond de juiste eerste hulp hebt geboden, ga je zo snel mogelijk naar een dierenarts. De arts zal de wonde professioneel reinigen en beslissen of chirurgische wondverzorging nodig is. Hoe sneller de dierenarts een behandeling kan uitvoeren, hoe kleiner het risico op infectie en hoe optimaler het genezingsproces.

hond met gewonde poot © lovelyday12 / stock.adobe.com

Wondverzorging zonder hevige bloedingen

Hoe help ik mijn hond met een klein huidwondje?

In de meeste gevallen bloeden wonden of snijwonden niet of nauwelijks. Bedek de wond eerst met een steriel verband en breng een pleister aan. Breng echter geen zalven aan op de wonden.

Afhankelijk van de plaats van de verwonding kan speciaal verband nodig zijn. Een pootverband is de beste keuze voor verwondingen aan de klauwen of voetzolen. Als je rekening houdt met een paar kleine trucjes, is een pootverband niet moeilijk aan te brengen.

Vooral bij kortharige hondenrassen is het puntje van de staart een zeer kwetsbare plek. Hevig kwispelen met de staart kan leiden tot snijwonden en verwondingen. Een staartbandage beschermt het gewonde puntje van de staart tot een bezoek aan de dierenarts.

Wondverzorging bij hevige bloedingen

Eerste hulp bij honden: Mijn hond bloedt hevig uit een wond, wat kan ik doen?

Afhankelijk van de plek en het type verwonding kan het hevig bloeden. Oefen eerst lichte druk uit op de verwonding. Als er veel kleine vaten gewond zijn, kan dit het bloeden stoppen.

Als de wond te groot is of als er grotere vaten zijn geraakt, is het vaak nodig om een drukverband aan te leggen. Bij hevig bloedende verwondingen aan de ledematen of de staart kun je ook een tourniquet gebruiken om zeer hevig bloeden te stoppen.

Wondjes aan de oren die hevig bloeden vereisen een speciale behandeling. Een oorverband zorgt voor een goede fixatie en hemostase.

Bijtwonden

Help, mijn hond is gebeten!

Bijtwonden zijn een speciaal soort huidverwondingen. Ze kunnen erger en dieper zijn dan je aan de buitenkant kunt zien. Vooral het schudden van de bijtende hond kan enorme scheurwonden onder de huid van de gebeten hond veroorzaken.

Maak de wond oppervlakkig schoon en behandel hem plaatselijk met een verband. Raadpleeg daarna zo snel mogelijk een dierenarts. Zij kunnen bepalen hoe diep de verwondingen zijn en of chirurgische behandeling nodig is.

Open botbreuken

Eerste hulp bij honden: Hoe behandel ik een open breuk?

Een zware verwonding (trauma) kan leiden tot een open breuk. Het gebroken bot doorboort de huid. Als er hevig bloedverlies is, moet dit eerst worden behandeld. In de meeste gevallen wordt dit gedaan door de breuk af te binden met een tourniquet. Een drukverband is vaak niet mogelijk of gewoon te pijnlijk.

Belangrijk: Een open breuk mag niet gespalkt worden. Stel in plaats daarvan de hond gerust en leg hem in een stabiele zijligging als hij tekenen van shock vertoont.

Een steriel wondverband en een los aangebrachte zwachtel beschermen de wond tegen vuil. Draag de hond zo dat het gewonde ledemaat van je af wijst en laat het losjes hangen.

Oogletsels

Hoe kan ik mijn hond helpen met een oogletsel?

Elke oogverwonding is altijd een noodgeval en moet onmiddellijk onderzocht en behandeld worden door de dichtstbijzijnde dierenarts. Te lang wachten kan leiden tot verlies van het oog. Gebruik nooit huismiddeltjes voor behandeling!

Eerste hulp bij een hond: Als iets niet meer beweegt

Een hond die lusteloos in een hoekje ligt of mogelijk bewusteloos op zijn zij ligt, moet je beschouwen als een dringend noodgeval. Controleer zijn lichaamsparameters en onderneem de stappen voor eerste hulp. Daarna moet je hem onmiddellijk naar de dichtstbijzijnde dierenartspraktijk of dierenkliniek brengen.

Eerste hulp bij een hond door een dierenarts

Sterke apathie, verlamming of coma

Eerste hulp bij honden: Hoe help ik mijn bewusteloze hond?

Na een ongeval of als gevolg van bepaalde onderliggende aandoeningen kan er sprake zijn van verlammingen of een comateuze toestand. De hond is mogelijk niet meer responsief.

Stop eerst eventuele bloedingen, breng de hond in de stabiele zijligging en zorg ervoor dat zijn luchtwegen vrij zijn. Houd de hond ook warm met dekens.

Daarna moet de hond zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde dierenarts (met noodhulp) of dierenkliniek worden gebracht.

Geen ademhaling

Eerste hulp bij een hond die niet meer ademt

In het ergste geval kan na een ongeval ademstilstand optreden. Blijf rustig en geef de hond beademing op de volgende manier:

Ga voor de hond zitten, zodat zijn neus naar u toe wijst. Houd zijn bek dicht en vorm met uw andere hand een ring rond zijn neus. Blaas nu voorzichtig lucht rechtstreeks in zijn neusgaten. De borstkas moet omhoog komen. Laat een tweede persoon dit controleren.

Herhaal deze procedure ongeveer elke drie seconden, twintig tot dertig keer per minuut. Controleer elke derde keer of de ademhaling weer is begonnen. U moet ook regelmatig de pols controleren voor de circulatiecontrole.

Hartstilstand

Wat moet ik doen als het hart van mijn hond gestopt is met kloppen?

Reanimatie mag alleen worden uitgevoerd als het hart echt is gestopt met kloppen. Oefen daarom nooit reanimatie uit op een gezonde hond!

Controleer:

  • Pols of hartslag niet meer aanwezig
  • Borstkas beweegt niet
  • Mond of tong beweegt niet
  • Hond reageert niet als er tegen hem gesproken wordt
  • Geen reactie op pijnprikkel (bv. knijpen in oor)

Als al deze punten van toepassing zijn, kun je beginnen met hartmassage. Leg de hond plat op zijn rechterzij in de herstelpositie.

Strek de kop in lijn met de ruggengraat en open de bek van de hond. De gebogen linkerelleboog toont de positie waarin de handen plat op de borst worden geplaatst. Alleen bij een grote hond moet je beide handen gebruiken. Voor een kleine hond of puppy is het beter om twee of drie vingers of hooguit één hand te gebruiken.

Oefen om de seconde een schokachtige druk uit op de borst. De druk moet dan volledig worden losgelaten. Bij grote honden is ongeveer elke tiende keer beademing nodig. Bij kleine honden is de druk op de borst voldoende om de longen met lucht te vullen.

Herzdruckmassage beim Hund © Katja / stock.adobe.com
Herzdruckmassagen dürfen Sie nur durchführen, wenn das Herz Ihres Hunde nicht mehr schlägt.

De kleur van het slijmvlies: Als iets blauw/wit/grijs/donkerrood is, terwijl het roze zou moeten zijn

De slijmvliezen en hun kleur zijn een uiterst belangrijke parameter om in noodgevallen de toestand van een hond te beoordelen. Bekijk de slijmvliezen in de muil of het bindvlies in de ogen.

Om de slijmvliezen te kunnen beoordelen, moet ook de capillaire vullingstijd (CFT) worden onderzocht. Dit geeft aan hoe goed de bloedcirculatie in het hartweefsel is.

slijmvliezen hond © Werner / stock.adobe.com

Blauwe slijmvliezen

Hoe help ik mijn hond met blauwe slijmvliezen?

Een hond met blauwe slijmvliezen en eventueel bijkomende mondademhaling (ademen door de open mond) is altijd een noodgeval dat behandeld moet worden door een dierenarts. Deze hond staat op het punt te stikken of is aan het stikken!

Zeldzame uitzonderingen zijn sommige hondenrassen die van nature blauwachtige slijmvliezen en een blauwe tong hebben. Als de Chow Chow, Shar-Pei of Eurasier rustig en ontspannen ademt, is er geen sprake van ademnood.

Grijze slijmvliezen bij een shock

Eerste hulp bij honden: Hoe herken ik shock en wat kan ik doen?

Een shock kan direct worden veroorzaakt door ernstige verwondingen of indirect door andere ernstige belastingen van het lichaam. Een bijen- of wespensteek kan ook leiden tot shock. Een shock wordt gedefinieerd als een levensbedreigende stoornis van de bloedsomloop. Er is te weinig bloed in de perifere gebieden van de bloedsomloop.

Wat kan ik doen?

Als een hond in shock is en nog steeds reageert, geef hem dan water te drinken. Houd hem warm met een deken (reddingsdeken) en breng hem zo snel mogelijk naar een dierenarts.

De volgende maatregel is de herstelpositie. Als de hond nog reageert, leg hem dan op zijn onaangedane zijde. Als de hond bewusteloos is of gereanimeerd moet worden, leg hem dan op zijn rechterzij.

Hoe herken ik shock?

De meest voor de hand liggende symptomen van shock worden veroorzaakt door een slechte bloedsomloop:

  • zwakke pols
  • hartkloppingen
  • oppervlakkige en snelle ademhaling
  • KFZ vertraagd (meer dan drie seconden)
  • Lage temperatuur (poten / oren / staart kunnen koel zijn)
  • Hond beeft alsof hij bevriest
  • apathisch tot bewusteloos
  • onvaste bewegingen, wankelende gang tot instorting

Witte slijmvliezen

Waarom zijn de slijmvliezen van mijn hond sneeuwwit?

Witte slijmvliezen zijn het gevolg van een acute bloeding. Dit kan ook in de borst- of buikholte voorkomen en daarom moeilijk te herkennen zijn. Ga zo snel mogelijk met je hond naar de dierenarts.

Bleke slijmvliezen bij een zonnesteek

Ik denk dat mijn hond een zonnesteek heeft.

Bij een zonnesteek raakt het hele lichaam oververhit. Vanaf een lichaamstemperatuur van 41 tot 43 °C wordt het levensbedreigend.

Ook hier gaat het lichaam in een soort shock. De slijmvliezen zijn bleek, terwijl de tong dieprood is. Andere tekenen van een zonnesteek zijn zwaar hijgen met oppervlakkige ademhaling, een versnelde polsslag en een glazige blik. In een gevorderd stadium kunnen braken en bewusteloosheid ook voorkomen.

De juiste eerste hulp voor honden is levensreddend. Haal de hond onmiddellijk uit de auto en breng hem naar een schaduwrijke en koele plaats. Als hij bij bewustzijn is, geef hem dan lauw water in kleine porties.

De hond moet nu langzaam afkoelen. Giet nooit zomaar water over de hond. In plaats daarvan kun je een vochtige doek onder de hond leggen. Natte doeken over het hoofd en rond de poten zijn om te beginnen voldoende. Je kunt een hond die reageert in ondiep water laten waden.

Achtung! Durch die Überhitzung kann es zu Folgeschäden der Organe kommen. Einen Hund mit Hitzschlag müssen Sie nach der Stabilisierung unbedingt zur weiteren Behandlung zu einem Tierarzt bringen.

Maagtorsie

Waarom kokhalst mijn hond zo vreemd?

Bij een maagtorsie moet de hond onmiddellijk naar een dienstdoende dierenarts of een dierenkliniek worden gebracht. Een maagtorsie is altijd een noodgeval dat operatief moet worden behandeld.

De belangrijkste symptomen zijn een opgeblazen buik, overvloedig speekselen en vaak kokhalzen zonder echt te braken. Dit gaat vaak gepaard met rusteloosheid, kortademigheid en alle symptomen van shock. Wacht niet met maatregelen, maar ga onmiddellijk op weg. Bij een maagtorsie kan elke minuut het verschil maken tussen leven en dood!

Eerste hulp bij een hond: Welke stappen kan ik zelf ondernemen?

De meeste noodgevallen bij honden moeten professioneel worden aangepakt door een dierenarts. Dat neemt niet weg dat je je hond in vele gevallen ook zelf eerste hulp kunt bieden. Er zijn verschillende manieren om een gewonde hond te vervoeren.

Op de arm

Hoe vervoer ik mijn kleine hond?

Als je een kleine hond met ernstige verwondingen hebt, kun je hem in je armen dragen. Ga naast de hond staan en reik om de voor- en achterkant van zijn poten. Kruis je handen aan de kant van de hond die van je af wijst. De hond rust nu alsof hij in een draagdoek zit.

Een gewonde poot moet zo ver mogelijk van je eigen lichaam af worden gehouden en blijven hangen. Oefen geen druk uit op de verwondingen.

Brancard

Hoe vervoer ik een zware hond?

Als een grote hond onderweg gewond raakt, is het meestal moeilijk om hem terug naar de auto te vervoeren. Een brancard kan ook met eenvoudige middelen in het bos in elkaar worden gezet.

Je hebt een trui of jas nodig en twee lange, stevige houten palen of takken. Doe de jas dicht en draai de mouwen naar binnen. Duw nu een van de twee stokken door elke mouw.

Een geïmproviseerde brancard is nu klaar. Deze kan nu door twee mensen gedragen worden of door één persoon alleen getrokken worden. Het is natuurlijk handig als één persoon de hond kan zekeren tegen vallen. Als er geen andere persoon aanwezig is, kun je proberen te improviseren met schoenveters en een riem en de hond aan de brancard vastbinden.

Draagsteun

Mijn hond weigert gedragen te worden. Hoe kan ik hem vervoeren?

Als je hond nog op één van zijn poten kan lopen, kun je hem ondersteunen met een draagdoek. Deze kun je gemakkelijk maken van je eigen jas. Vouw de jas op zodat de mouwen vrij zijn. Het lijfgedeelte van de jas wordt nu onder de buik van de hond geplaatst en de mouwen omsluiten de hond aan beide kanten.

Je kunt de mouwen samenvouwen over de rug van de hond en de hond optillen met steun. De hond hoeft niet meer met zijn volle lichaamsgewicht op de gewonde voet te stappen en kan zelf terug naar de auto lopen.

Vóór het vervoer moeten alle open wonden, letsels of botbreuken worden gezwachteld. Naargelang het type en de plaats van de verwonding worden verschillende soorten verbanden gebruikt.

Drukverband

Hoe leg ik een drukverband aan?

Een drukverband aanleggen bij een hond is geen toverkunst. In principe werkt het op dezelfde manier als een drukverband bij mensen.

Leg een schoon wondverband op de bloedende wond en zet het vast met een of twee wikkels van het verband. Leg vervolgens nog een rol verband of een opgevouwen pak zakdoekjes op het verband in het gebied van de wond. Deze rol wordt dan strak om het verband gewikkeld.

Dit oefent druk uit op de wond en drukt het bloedende vat samen. Controleer regelmatig of de poot niet opzwelt of blauw wordt. Anders zit het verband te strak en moet het losgemaakt worden.

De hond is nu klaar voor transport en kan zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde dierenartsenpraktijk of dierenkliniek worden gebracht voor behandeling.

Stuwband

Eerste hulp bij honden: Wat kan ik doen bij hevig bloedende wonden?

Als wonden aan de poten of staart hevig bloeden, kun je ook een tourniquet gebruiken om ze te verbinden. Een touwtje, een niet-elastisch verband of een schoenveter is geschikt. Plaats de mitella over de bloedende wond en trek hem aan totdat het bloeden stopt.

Het is heel belangrijk dat de mitella elke vijf tot tien minuten wordt losgemaakt. De mitella moet na maximaal 30 minuten weer worden verwijderd. Rijd zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde dierenarts.

Pootverband

Hoe help ik mijn hond met een pootverwonding?

Een pootverband hoeft niet aan speciale eisen voor transport te voldoen. Breng het op dezelfde manier aan als een normaal verband.

Als je hond voor langere tijd een pootverband nodig heeft omdat je hem meeneemt voor een wandeling, dan moet je een pootverband aanbrengen met een paar speciale kenmerken.

Staartverband

Eerste hulp bij honden: Hoe breng ik een staartverband aan?

Het belangrijkste bij een staartbandage is om zo weinig mogelijk materiaal te gebruiken. Hoe zwaarder het verband, hoe groter de kans dat het van de staart afschudt. Leg slechts één verband op de verwonding en wikkel er een paar rondjes verband omheen. Net genoeg om het verband op zijn plaats te houden.

Het verband moet ook met plakband (ducttape of vezeltape) aan de vacht worden bevestigd. Je kunt ook een paar plukjes haar tussen twee lagen tape plakken. Anders is al het werk voor niets geweest.

Oor- en kopverband

Hoe breng ik een oorverband correct aan?

De oren van een hond worden goed doorbloed, vooral rond de randen. Wild spelen in het kreupelhout of bijten kunnen ernstige bloedingswonden veroorzaken aan de rand van het oor. Deze verwondingen moeten vaak gehecht worden.

Je kunt echter een oor- en hoofdverband aanbrengen voor de eerste behandeling. Leg hiervoor eerst een steriel wondverband op de verwonde plek. Je moet ook extra verband aan de binnen- en buitenkant van het oor aanbrengen.

Vouw nu het oor omhoog op het hoofd van de hond. Wikkel het verband een paar keer rond de kop van de hond. Dit moet voor en achter het gezonde oor lopen.

Test de juiste pasvorm van het verband door een hand in het verband aan de onderkant van de nek te steken. Dit moet mogelijk zijn zonder grote problemen. Zo niet, dan is het verband te strak om de hond gewikkeld en krijgt hij problemen met ademhalen.

Spalk

Eerste hulp bij honden: een breuk behandelen met een spalk

Een spalk wordt toegepast als een poot erg beweeglijk is door een breuk. Bijvoorbeeld stokken, takken of een strak opgerolde krant zijn geschikt om te stabiliseren. Gebruik twee stokken die zo recht mogelijk zijn en even dik.

Breng eerst een verband aan om het been op te vullen. Wikkel vervolgens de stokken in het verband om de breuk te stabiliseren voor transport.

Let op: Gebruik nooit een spalk bij een open breuk!

Naast het verbinden van wonden en het vervoer is het ook belangrijk om te weten hoe je jezelf kunt beschermen bij het bieden van eerste hulp aan honden. Weet je waar je de pols- en hartslag van je hond kunt voelen?

Muilband

Hoe breng ik een muilkorfband correct aan?

Een muilkorfband beschermt je tegen een beet van een gewonde hond. Gebruik hem alleen als de hond bij bewustzijn is en niet braakt. Alle soorten bredere riemen zijn geschikt als muilkorfband. Een gaasverband uit de EHBO-doos is een goed verband.

Maak een lus in het midden van het verband. Deze lus wordt om de snuit van de hond gelegd. Wikkel de uiteinden van het verband nogmaals om de bek en knoop het over de neus. Zorg ervoor dat de lus niet te strak zit en dat hij over het harde deel van de neus ligt. Maak een laatste knoop achter de oren van de hond.

De lus van de snuit zit nu goed vast en de hond kan niet meer bijten als hij pijn heeft.

Stabiele zijligging

Eerste hulp bij honden: De stabiele zijligging

Plaats je hond op zijn onbeschadigde zijde. Bij bewusteloosheid of voor reanimatie, leg hem op zijn rechterzijde. Zorg ervoor dat het hoofd en de wervelkolom een rechte lijn vormen. Spreid de voor- en achterpoten uit elkaar. Het hoofd moet het laagste punt zijn. Schuif daarom een opgevouwen jas of deken onder de hond ter hoogte van de schouder.

Bij bewusteloosheid, open de bek en trek de tong een stukje naar buiten. Dit vergemakkelijkt de ademhaling en voorkomt verstikking door braaksel.

Pols nemen

Hoe vind ik de pols van mijn hond?

De beste manier om de pols van een hond te voelen is aan de binnenkant van de dij. Leg hiervoor je hand plat op de binnenkant van de dij boven de knie, van voren komend. Ongeveer in het midden van het dijbeen, hoog in de richting van de heup, kun je de polsslag voelen met je vingertoppen door lichte druk uit te oefenen op de beenslagader.

Oefen met het voelen van de pols van je gezonde hond. Zo weet je zeker dat je in geval van nood op de juiste plek naar de polsslag zoekt. Blijf kalm en zoek naar de polsslag. Zelfs met een beetje oefening kan het moeilijk zijn om de polsslag te vinden bij een gewond dier. Controleer in zo’n geval ook de andere vitale functies.

Hartpuntstoot

Eerste hulp bij honden: Hoe controleer ik de hartslag in een noodgeval?

Bij de meeste honden kun je de hartslag goed voelen. Leg hiervoor je hand plat op de ribben boven het borstbeen en net voor het uiteinde van de ribben. De exacte locatie van de apex van het hart verschilt een beetje van persoon tot persoon. Palpeer de ribbenkast in dit gebied tot je de hartslag kunt voelen.

Capillaire vullingstijd, CFT

Wat is de capillaire vultijd?

De capillaire vultijd (CFT) maakt ook deel uit van het onderzoek van de slijmvliezen. Deze geeft aan hoe goed de bloedstroom is in het weefsel ver van het hart.

Druk hiervoor kort en stevig op het slijmvlies van de bovenkaak. Wanneer je de druk loslaat, tel je de seconden tot de afdruk dezelfde kleur heeft als het omringende weefsel. In normale toestand is de kleur minder dan twee seconden.

Samenvatting: Eerste hulp redt hondenlevens

Eerste hulp kan doorslaggevend zijn en het leven van je hond redden, met name bij acuut levensgevaar door een ademhalings- of bloedsomloopstilstand. Maar ook bij kleine verwondingen, gebroken botten, een tekenbeet of oververhitting kan eerste hulp een grote invloed hebben op de genezing van je hond.

Helaas gebeuren er ook ongelukken waarbij alle eerste hulp niet mag baten en de dierenarts alleen nog maar de dood van het dier kan vaststellen. Een huisdier verliezen is erg triest en best ingrijpend. Je mag jezelf echter niets verwijten.

Als je de noodzakelijke stappen voor eerste hulp kent en de belangrijkste handelingen regelmatig oefent, zal dit je niet alleen in staat stellen om je hond de best mogelijke hulp te bieden. Het moet je ook het geruststellende gevoel geven dat je echt alles hebt gedaan wat mogelijk was voor jouw huisdier.

Het volgen van een cursus eerste hulp en het oefenen van de hier beschreven stappen bij een gezonde hond, zoals het aanbrengen van een verband of een stabiele zijligging, is daarom bijzonder raadzaam voor elke hondeneigenaar.

Wij wensen jou en je hond het allerbeste!

Voorstelde producten van de redactie van zooplus.

De producten in deze box zijn voorstellen van de redactie. Accessoires in de zooplus online dierenwinkel zijn geen reclame van de genoemde merken.

Onze meest behulpzame artikelen
9 min

Loopsheid van het teefje

De loopsheid bij teefjes is een heel normaal, natuurlijk verschijnsel. Toch maken veel hondenbezitters zich zorgen over het vreemde gedrag van het teefje. Ze ergeren ze zich aan vlekken op het nieuwe tapijt en zijn bang voor een ongewenst nestje. Hier lees je wat je over de loopsheid van jouw hond moet weten en hoe je de periode waarin de hond loops is zonder stress kunt doorstaan. Lees hier meer over de loopsheid van het teefje.

6 min

Giardia bij honden

Heeft jouw hond last van terugkerende problemen met maag en darmen? De oorzaak zou Giardia kunnen zijn, die de dunne darm van jouw viervoeter koloniseert. Lees in het volgende artikel alles wat je moet weten over deze eencellige parasieten.

5 min

Atopische dermatitis bij de hond

Atopische dermatitis bij de hond wordt ook wel contactdermatitis en omgevingsallergie genoemd. Het gaat om een chronische ontsteking van de huid (dermatitis), die door contact met bepaalde allergenen (allergie-veroorzakende eiwitten) ontstaat. De allergische ziekte treedt meestal al op vroege leeftijd op, tussen ongeveer 8 maanden en 3 jaar.