{"url":"https://www.zooplus.nl/magazine/hond/hondengezondheid/castratie-bij-honden","title":"Castratie bij honden","mag_id":333143,"is_single":true,"cat_name":"Hond","sub_cat_id":743,"sub_cat_name":"Hondengezondheid","cat_id":202}
In dierenartspraktijken behoren castraties al geruime tijd tot de standaardprocedures. Maar is het echt altijd verstandig om je hond te laten castreren? Wat is het verschil tussen castratie en sterilisatie? Hoe ziet het kostenplaatje voor de hondenbezitter eruit? Hier lees je alles wat je moet weten over de voor- en nadelen van castratie bij honden.
Video ‘Castratie bij honden: oorzaken, verloop, voor- en nadelen’
Een hond laten castreren: eenvoudige beslissing?
Elke hondenbezitter die niet met honden wil fokken, zal zich op een bepaald moment afvragen of hij zijn hond al dan niet moet laten castreren. Je moet er echter rekening mee houden dat de beslissing om over te gaan tot castreren niet alleen bij jou ligt.
Durch das Tierschutzgesetz (§ 6 Abs. 1 S. 1) ist festgelegt, dass Hunde ausschließlich nach medizinischer Indikation kastriert werden dürfen. Laat je hond dus in geen geval castreren omdat het je beter uitkomt. Er moeten ook duidelijke aanwijzingen zijn die dit soort ingreep rechtvaardigen. Mogelijke medische indicaties zijn onder andere:
Uitgesproken territoriaal gedrag
Ziekten (o. a.: vergroting van de prostaat, perineale hernia, baarmoedervergroting, hormonaal bepaalde diabetes suikerziekte, tumoren)
zich herhalende schijndrachten met langdurige gedragsveranderingen
Houd er ook rekening mee dat een castratie bij een hond een ingreep is die onder volledige narcose wordt uitgevoerd. Het gaat dus om een niet te onderschatten ingreep, niet alleen voor de hormoonhuishouding, maar voor het volledige organisme van de hond.
Is een castratie zinvol voor elke hond?
Je moet daarom goed overwegen of je je hond al dan niet wilt laten castreren. Om onaangename verrassingen over niet ingeloste verwachtingen te voorkomen, moet je dierenarts je de voor- en nadelen van de ingreep duidelijk uitleggen.
Vraag om meer informatie over de chirurgische ingreep, het herstelproces en mogelijke alternatieven. Op basis hiervan moet je je beslissing zorgvuldig afwegen.
Het is belangrijk dat je dierenarts je hond grondig heeft bestudeerd voordat hij een aanbeveling geeft. Een hond laten castreren is niet voor iedere hond de beste oplossing. Of de voordelen van een castratie opwegen tegen de nadelen, kan alleen van geval tot geval worden bepaald.
Individuele factoren zoals hondenras, geslacht, leeftijd, gewicht, grootte en sociaal gedrag spelen hierbij een belangrijke rol. Als je het gevoel krijgt dat je dierenarts je niet voldoende informatie geeft, wees dan niet bang om op zoek te gaan naar een tweede mening.
Voor- en nadelen van castratie in één oogopslag
Pro
Veilige, permanente contraceptie (die echter niet meer ongedaan kan worden gemaakt)
Verdwijnen van loopsheidssymptomen, zoals bloederige afscheiding of schijndracht (teven)
Uitblijven van preputiale catarre bij reuen (melkgele afscheiding)
Bescherming tegen bepaalde ziektes, zoals tumoren van de melkklieren, teelbalkanker en prostaatklachten. Bij teven echter alleen bij vroegtijdige castratie
Vermindering van agressief gedrag gerelateerd aan geslachtsdrift, bv. geen agressie tegen potente reuen of loopse teven
Contra
Algemeen operatierisico door een invasieve ingreep
Geforceerd ingrijpen in de natuurlijke hormoonhuishouding van het dier met verstrekkende gevolgen voor lichaam en psyche, met name problematisch bij vroegtijdige castratie (risico op aandoeningen van het bewegingsapparaat en stagnatie van de psyche)
Verhoogd risico op urine-incontinentie (vooral bij teven van grotere rassen zoals Doggen, Newfoundlanders, Leonbergers, Boxers, Reuzenschnauzers, Dobermannen), verhoogd risico op andere tumorziekten
Verandering in de haarstructuur (met name bij langharige rassen), wat soms leidt tot een moeilijke vachtverzorging
Hoe verloopt een castratie bij de dierenarts?
Een hond laten castreren: Een standaardingreep voor dierenartsen. Maar weet je precies hoe zo’n operatie verloopt?
Als je alle vooronderzoeken hebt doorlopen, maak je een afspraak met je dierenarts voor een operatie. Het is verstandig om op de dag van de operatie en de dag erna een paar dagen vrij te nemen. Zo ben je zeker dat je je hond optimaal kunt ondersteunen. Ook bezoek van andere menen stel je best een tijdje uit. Je hond heeft na de castratie voldoende rust nodig.
Honden moeten, net als mensen, nuchter zijn voor een operatie onder volledige narcose. Stop daarom 12 uur vóór de ingreep met het voeren van je hond en geef hem meer vers water.
Ga met je hond een stukje wandelen voordat je naar de afspraak gaat. Zo kan hij in alle rust zijn behoefte doen.
Voordat de anesthesie wordt ingeleid, zal de dierenarts de hond grondig onderzoeken om te zien of hij geschikt is voor de narcose.
Na het verdoven van de hond door middel van een intraveneuze injectie, wordt deze aangesloten op een infuus en de narcosebewaking. Daarnaast wordt hij met een slangetje aangesloten op het narcose-apparaat en wordt hem zuurstof toegediend.
De hond wordt vervolgens voorbereid op de operatie, waarbij de vacht in het chirurgisch gebied zorgvuldig wordt verwijderd en dit gebied grondig wordt gedesinfecteerd en steriel wordt afgedekt.
Een operatie bij een teef
De verloop van de operatie bij teven
Bij teven wordt de buikwand met een snede door de huid, onderhuid en spierstelsel geopend. De dierenarts bindt delen van de baarmoederhoorns, aders en slagaders af en verwijdert de eierstokken. Dit type castratie wordt “ovariëctomie” (OE) genoemd.
In zeldzame gevallen wordt aanbevolen om de hele baarmoeder te verwijderen, in dit geval wordt het “ovariohysterectomie” (OHE) genoemd.
Na het verwijderen van de eierstokken hecht de dierenarts de buikwand opnieuw in verschillende lagen. Hij stopt dan met het toedienen van de narcose. Totdat ze wakker wordt, worden ze in de gaten gehouden.
Nadat hij volledig wakker is en in staat is om te lopen, kun je met jouw hond en de juiste medicatie naar huis.
De volgende dag wordt er een nacontrole uitgevoerd door de dierenarts. Om de hechting van de wond te beschermen, moeten ze een speciale bodysuit of andere likbescherming dragen totdat de hechtingen na tien dagen zijn verwijderd.
Een operatie bij een reu
De verloop van een operatie bij een reu
Wanneer je je reu laat castreren, maakt je dierenarts een snede in de huid van jouw viervoeter, een incisie voor het scrotum. Testikels en bijballen worden naar voren verplaatst, zaadstrengen en bloedvaten worden afgesneden. Op deze manier kunnen beide testikels door een opening verwijderd worden.
Bij een reu waarbij het scrotum ver naar beneden hangt, moet het ook worden verwijderd. In zeldzame gevallen waarin de testikels niet in het scrotum afdalen (cryptorchides), maar zich in de liesstreek of in de buikholte bevinden, moet dienovereenkomstig een andere aanpak worden gekozen.
De dierenarts hecht de wond zorgvuldig na de ingreep en beëindigt vervolgens de anesthesie. De hond blijft echter onder observatie totdat hij wakker wordt. Om te voorkomen dat jouw reu zijn wond likt, moet hij ook eerst een nekbrace of buikverband dragen.
De eerste dagen na de operatie
Waar moet ik direct na de castratie op letten?
Als je jouw hond laat castreren, is het beter om grote inspanningen te vermijden totdat de hechtingen zijn verwijderd – na ongeveer tien dagen. Voor een optimale wondgenezing mag er nooit spanning op de wond worden uitgeoefend.
Het is beter om jouw hond kort aangelijnd te houden en lange uitstapjes in de natuur uit te stellen tot later. Je moet in het begin ook vermijden om trappen op en af te lopen of op of neer te springen van de kofferbak of bank.
Met welke kosten je rekening moet houden als je je hond wilt laten castreren, hangt af van het geslacht en het lichaamsgewicht van de hond, maar ook van het soort narcose. Afhankelijk van de dierenkliniek kunnen de prijzen ook variëren.
Eine grobe Orientierung bietet die Gebührenordnung für Tierärzte (GOT). Deze specificeert de bedragen die dierenartsen in rekening mogen brengen voor verschillende ingrepen. Deze bedragen hebben echter alleen betrekking op de werkprestaties van de dierenarts. Dan zijn er nog extra kosten, zoals de kosten voor voorbereidende en opvolgingsonderzoeken, geneesmiddelen, materialen en narcose.
Het staat dierenartsen overigens vrij om verschillende tarieven toe te passen. Deze zijn afhankelijk van verschillende factoren, zoals de benodigde tijd of de moeilijkheidsgraad van de ingreep.
In de GOT worden de volgende bedragen voor castraties genoemd:
Tarief in euro
Hond
mannelijk
vrouwelijk
Eenvoudig tarief
51,31
160,34
Tweevoudig tarief
102,62
320,68
Drievoudig tarief
153,93
481,02
Wat kost een castratie bij honden in Zwitserland en Oostenrijk?
Net zoals in Duitsland beïnvloeden gewicht, geslacht en de soort narcose de prijs van de ingreep. In Zwitserland ligt de prijs voor een castratie van een reu tussen de 250 en 500 Zwitserse frank. Bij teven moet je rekenen op een bedrag tot en met 800 Zwitserse frank. De prijzen in Oostenrijk lijken erg op de prijzen in Duitsland.
Castratie bij honden: wat zijn de verschillen met betrekking tot sterilisatie?
Als je je hond laat castreren, worden de eierstokken of testikels volledig weggehaald. Echter, bij een sterilisatie knipt de dierenarts alleen de ei- of zaadleiders door. Een sterilisatie is daarom minder duur dan een castratie, hoewel deze ingreep net zo goed onder volledige narcose wordt uitgevoerd.
Sterilisatie zorgt ervoor dat honden zich niet meer kunnen voortplanten. Het dier blijft echter net zo seksueel actief als vóór de ingreep.
In tegenstelling tot castratie heeft sterilisatie namelijk geen invloed op de hormoonhuishouding van honden. De lichaamsfuncties en het gedrag veranderen niet. Een teef zal loops blijven en de reu zal in die periode het ‘loopse teefje’ dan ook blijven achtervolgen.
Welke invloed heeft castratie op het lichaam van een hond?
Een sterilisatie is alleen bedoeld voor veilige contraceptie, terwijl bij een castratie vaak vergaande factoren een rol spelen. Het volledig verwijderen van testikels en eierstokken leidt dan ook tot een aanzienlijke verstoring van de natuurlijke hormoonhuishouding van het dier.
Lichamelijke veranderingen
De lichamelijke gevolgen van een castratie
Met het verwijderen van de geslachtsklieren kan het dierlijk lichaam geen geslachtshormonen meer produceren. Lichaamsfuncties die verband houden met de seksuele cyclus verdwijnen na de procedure.
Loopsheid, bloederige afscheiding en schijnzwangerschap bij of de zogenaamde preputiale catarre bij reuen, waarvan de melkgele afscheiding voor veel eigenaren grote hygiënische problemen oplevert, zijn niet langer een probleem voor gecastreerde honden en teven.
Maar zelfs delen van het lichaam die niet direct verband houden met seksualiteit kunnen veranderen als je jouw hond laat castreren. Vooral bij langharige rassen kan na de ingreep een verandering in de haarstructuur optreden. De ondervacht wordt dichter en overwoekert de glanzende bovenvacht. De vacht ziet er doffer en ruiger uit.
Bovendien lijden veel gecastreerde honden aan obesitas, wat gepaard gaat met verhoogde eetlust en verminderde activiteit na de procedure.
Bovendien is er een hoger risico op urine-incontinentie, vooral bij meer dan 20 kilogram. Door het ontbreken van geslachtshormonen is de sluitspier van de urethra verzwakt. Getroffenen verliezen meestal eerst alleen ’s nachts druppels, later ook overdag. Incontinentie kan onmiddellijk na castratie of jaren later optreden.
Castratie als kankerpreventie
Beschermt castratie tegen kanker?
De medische reden voor castratie wordt vaak genoemd als bescherming tegen kanker en andere ziekten die verband houden met geslachtshormonen. In feite kan het risico op bepaalde tumoren worden verlaagd als de hond is gecastreerd.
Bij mannen is het risico op teelbalkanker en prostaataandoeningen verminderd, bij vrouwen is het risico op levensbedreigende ettering van de baarmoeder en bepaalde soorten tumoren (zoogdiertumoren) verminderd.
Natuurlijk klinkt dit in eerste instantie goed, maar vaak wordt over het hoofd gezien dat deze kankerprofylaxe alleen wordt gegeven in het geval van vroege castratie. Om het risico op kanker te verminderen, zou moeten worden gecastreerd voor de eerste loopsheid. Castratie na de eerste loopsheid of op volwassen leeftijd heeft daarentegen minder positieve effecten op het risico op kanker.
Vroege castratie kan echter leiden tot problemen en ziekten van het bewegingsapparaat. Bovendien zouden gecastreerde honden een verhoogd risico hebben op andere tumorziekten: volgens studies lijkt vroege castratie een negatief effect te hebben op het optreden van hart-, milt- en bottumoren.
Hond laten castreren: verandert het gedrag van mijn hond nu ook?
Als je je hond castreert, moet je ook rekening houden met de gevolgen voor het gedrag van je hond. Dit komt omdat de chirurgische verwijdering van de geslachtsorganen niet alleen fysieke veranderingen inhoudt, maar ook een beslissende invloed heeft op de psyche en het sociale gedrag van je hond.
Effect van castratie op reuen
Het zijn met name de bezitters van reuen die castratie soms zien als laatste uitweg. Agressief, instinctief en rusteloos gedrag dat wordt gecontroleerd door het geslachtshormoon testosteron, kan met behulp van een castratie worden voorkomen.
Een gecastreerde reu zal zich immers veel rustiger gedragen wanneer hij een loopse teef tegenkomt en zal ook geen concurrerend gedrag meer vertonen tegenover andere potente reuen. Je zult hem zelden horen janken of blaffen. Hij zal het ook niet meer op een lopen zetten vanwege zijn geslachtsdrift.
Het is echter een misvatting om te denken dat reuen over het algemeen socialer worden na een castratie. Bij honden heeft een castratie tenslotte alleen invloed op het gedrag dat te maken heeft met de geslachtshormonen.
Geen wondermiddel tegen alle vormen van agressief gedrag
Zelfs het castreren van een hond voorkomt nooit agressief gedrag dat te wijten is aan een gebrekkige en foute training of aan hondenbezitters die niet op een goede manier met hun hond kunnen omgaan. Een hond leert tenslotte niet gehoorzamen door een operatieve ingreep. Als je problemen hebt met je reu, moet je eerst uitzoeken waar de agressie van je hond echt vandaan komt.
Alleen als het agressieve gedrag direct verband houdt met de geslachtsdrift, kan het zin hebben om je hond te laten castreren. Een castratie is zeker niet geschikt voor het corrigeren van algemene gedragsproblemen zoals territoriale agressie of hechtingsstoringen.
Hyperseksualiteit is geen reden voor castratie
Hyperseksualiteit bij een reu, die zich uit in het bestijgen van verschillende voorwerpen en paringsbewegingen, is evenmin een reden voor het castreren van honden. Aan de hand van consequente oefeningen en heel veel lichaamsbeweging kun je je hond trainen om dit gedrag te voorkomen.
Ook belangrijk: Als je niet zeker weet of bepaald gedrag bij je reu door hormonen wordt veroorzaakt, kun je hem bij wijze van test voor een beperkte periode chemisch laten castreren met een castratiechip. Helaas is de chip nog niet goedgekeurd voor gebruik bij teven.
Samenvatting: wanneer moet ik mijn hond laten castreren?
Vanwege de vele voordelen, maar net zoveel nadelen is het niet verwonderlijk dat hondenbezitters vaak verhit discussiëren over het onderwerp castratie. Bij de vraag of het zinvol is om je hond te laten castreren, lopen de meningen van hondenliefhebbers uiteen.
Hoewel voor sommigen de afwezigheid van fysieke, seksuele symptomen en psychologisch gedrag een regelrechte zegen is, waarschuwen anderen voor de onvoorspelbare invloed op het natuurlijke organisme van de hond.
Discussie of niet: er wordt maar al te vaak vergeten dat er geen duidelijke ‘ja’ of ‘nee’ bestaat. De beslissing of je een hond al dan niet laat castreren, moet per individueel geval worden beoordeeld.
De motivatie van de hondenbezitter om over te gaan tot castratie moet net zo goed worden nagegaan. De gezondheidstoestand van de hond en de oorzaken van bepaald gedrag zijn doorslaggevend. Welke keuze je ook maakt: het is ongetwijfeld de juiste keuze als je het welzijn van je hond vooropstelt en op basis daarvan een weloverwogen beslissing neemt.
De loopsheid bij teefjes is een heel normaal, natuurlijk verschijnsel. Toch maken veel hondenbezitters zich zorgen over het vreemde gedrag van het teefje. Ze ergeren ze zich aan vlekken op het nieuwe tapijt en zijn bang voor een ongewenst nestje. Hier lees je wat je over de loopsheid van jouw hond moet weten en hoe je de periode waarin de hond loops is zonder stress kunt doorstaan. Lees hier meer over de loopsheid van het teefje.
Heeft jouw hond last van terugkerende problemen met maag en darmen? De oorzaak zou Giardia kunnen zijn, die de dunne darm van jouw viervoeter koloniseert. Lees in het volgende artikel alles wat je moet weten over deze eencellige parasieten.
Atopische dermatitis bij de hond wordt ook wel contactdermatitis en omgevingsallergie genoemd. Het gaat om een chronische ontsteking van de huid (dermatitis), die door contact met bepaalde allergenen (allergie-veroorzakende eiwitten) ontstaat. De allergische ziekte treedt meestal al op vroege leeftijd op, tussen ongeveer 8 maanden en 3 jaar.
