Allergieën bij honden veroorzaken meestal flinke jeuk.
Als een hond vaak krabt, denkt men vaak als eerst aan parasieten als oorzaak. Naast parasieten zijn er echter ook andere oorzaken voor jeuk, zoals allergieën. Allergieën bij honden zijn niet ongewoon en het aantal allergische aandoeningen neemt toe.
Welke allergieën bij honden komen het vaakst voor?
De meest voorkomende allergieën bij honden zijn:
Alle drie de allergieën vertonen zich bij de hond min of meer met dezelfde symptomen. Daarom kan de diagnose vaak moeilijk zijn. Bovendien kan een hond meerdere allergieën tegelijk hebben.
Vlooienallergie
Een vlooienallergie is niet rasspecifiek. Bovendien worden hierdoor honden van beide geslachten in gelijke mate getroffen. De allergie wordt meestal veroorzaakt door de niet zo kattenvlo (Ctenocephalides felis) die dus niet alleen bij katten voorkomt, maar ook andere vlooiensoorten kunnen de allergie veroorzaken. Vlooienallergie kan op elke leeftijd optreden, behalve voor de leeftijd van zes maanden. Vlooienallergie wordt veroorzaakt door eiwitstoffen in het vlooienspeeksel. De vlo zuigt niet alleen het bloed van de hond op, maar injecteert tegelijkertijd ook vlooienspeeksel. Het gaat hierbij of om een onmiddellijke reactie (reactie type I) waarbij het lichaam binnen 30 minuten reageert, ofwel een vertraagde reactie (reactie type IV) waarbij de symptomen pas na uren tot 2 dagen optreden. Meestal hebben honden die weinig in contact komen met vlooien last van een allergie. Honden die veel in contact komen met vlooien kunnen namelijk een tolerantie ontwikkelen.
Atopie
Atopie (omgevingsallergie) treft ongeveer 15% van de honden. In tegenstelling tot vlooienallergie zijn sommige rassen vatbaar voor atopie. Daaronder vallen:
De allergie treedt meestal op tussen het eerste en derde levensjaar, zeer zelden vóór de zesde levensmaand of bij oudere honden. Een voorwaarde voor het ontstaan van atopie is de aanleg van de hond om sterk op een allergeen te reageren. Deze honden reageren op onschadelijke omgevingsstoffen zoals pollen, gras, huisstofmijt en schimmels met een sterke antilichaamvorming. Dit veroorzaakt een enorme ontstekingsreactie met weefselbeschadiging. De symptomen zijn seizoensgebonden met reacties op bijvoorbeeld grassen. De allergenen komen het lichaam binnen via de luchtwegen of de huid.
Voedselallergie
Er bestaat geen ras of geslacht dat een specifieke aanleg heeft voor een voedselallergie. Bovendien kan het op elke leeftijd beginnen. Een echte voedselallergie vereist dat een hond een bepaald voedingsmiddel gedurende een lange periode eet voordat er een overreactie optreedt. Een gezond dier ontwikkelt een immunologische tolerantie voor de ingrediënten in het voer. Indien de beschermende functie van het darmslijmvlies echter verminderd is, kunnen allergenen de darmbarrière overwinnen en een allergische reactie uitlokken.
Volgens de huidige kennis zijn allergenen bij honden eiwitten of eiwitverbindingen van een bepaalde grootte die in het voedsel voorkomen. Elk eiwit kan dus tot allergische reacties leiden. De kans daarop neemt toe naarmate het meer wordt gegeten. Bij ons zijn de meest voorkomende allergenen rundvlees, melk- en zuivelproducten, eieren, tarwe en kip. Bij voedselallergie is er sprake van onmiddellijke of vertraagde reacties. Een combinatie van deze reacties is ook mogelijk. De symptomen kunnen zich dus voordoen binnen 30 minuten, enkele uren of zelfs dagen en weken na inname van het allergeen.
Symptomen van allergieën bij honden
De symptomen van een allergie in één oogopslag
- Jeuk: je hond krabt constant.
- Maag-darmsymptomen: je viervoeter lijdt aan spijsverteringsstoornissen zoals braken of buikpijn.
- Ontstekingen: in de buurt van de poten en de oren.
Het belangrijkste symptoom van alle allergieën is jeuk. Bij een vlooienallergie treft dit vooral de achterste helft van het lichaam, de rug, het kruis, de aanzet van de staart, de achterpoten en de buik. Honden krabben en wrijven zich aan deze plekken, wat vaak resulteert in een zogenaamde hot-spot. Dit is een ontstoken en etterende wond die wordt veroorzaakt door de intense jeuk zelf. Deze plekken worden extra gekoloniseerd met bacteriën en gistschimmels, wat de jeuk nog erger maakt.
Bij atopie en voedselallergie lijkt het verspreidingspatroon van de jeuk sterk op elkaar, wat het moeilijk maakt om onderscheid te maken. Jeuk komt voor rond de kop, poten, oksels, buik, binnenkant van de dijen en oren. Aan de poten ontstaat een ontsteking bij het gebied tussen de tenen en de onderkant van de poten. Bovendien kan een ontsteking van de uitwendige gehoorgang in de oren optreden. Bacteriën en gistschimmels nestelen zich vaak op de beschadigde huid en veroorzaken een infectie (secundaire infectie) en bijkomende jeuk. In geval van voedselallergie kunnen ook maag- en darmklachten optreden, zoals braken, diarree, winderigheid ernstige buikpijn en ongevormde ontlasting.
Diagnose van allergieën bij honden
Hoe kan de dierenarts allergieën bij honden vaststellen?
Dat kan door middel van de onderstaande methodes.
- Uitsluitingsdiagnose;
- brucellinetest;
- bloedtest;
- eliminatiedieet.
Aangezien de symptomen van de afzonderlijke allergieën sterk op elkaar lijken, is de diagnose een uitdaging. Bovendien kan een hond aan meerdere allergieën tegelijk lijden. Bovendien zijn er geen gemakkelijk uit te voeren en betrouwbare tests beschikbaar om de allergieën van elkaar te onderscheiden. Een allergie wordt daarom vastgesteld door middel van een uitsluitingsdiagnose. Daarnaast kunnen een gedetailleerde medische geschiedenis en de signalering al aanwijzingen geven.
Je moet je dierenarts over de volgende informatie geven bij de anamnese:
- Ras;
- Geslacht;
- Leeftijd;
- Leeftijd waarop de symptomen begonnen;
- Locatie van de jeuk of huidsymptomen;
- Aanwezigheid van soortgelijke symptomen bij nestgenoten of ouders van de honden;
- Seizoensgebondenheid van de symptomen.
Vlooienallergie
Zelfs als de symptomen niet wijzen op een vlooienallergie, moet dit in het begin worden uitgesloten. De dierenarts onderzoekt de hond op vlooien en vlooienontlasting met een vlooienkam. De vondst hiervan bevestigt het vermoeden. Een intradermale test kan ook worden gebruikt voor de diagnose. Bij deze test worden vlooienallergenen en controlestoffen in de huid op de borstwand geïnjecteerd. Vervolgens wordt er na 15-30 minuten, 4 tot 6, 24 en 48 uur gekeken of er allergische reacties optreden. Er bestaan ook bloedtests voor de diagnose van vlooienallergie, maar die geven alleen informatie over type I-reacties. Diagnostische therapie is ook mogelijk. De hond en alle in het huishouden levende dieren worden behandeld met geschikte geneesmiddelen tegen vlooien. Er is waarschijnlijk sprake van een vlooienallergie als de behandeling aanslaat.
Allergieën bij honden: voedselallergie
Ter bevestiging of uitsluiting van een voedselallergie is alleen een eliminatiedieet (uitsluitingsdieet) zinvol, volgens de aanbevelingen van dermatologen. In dit dieet moet de hond gedurende een periode van ten minste acht weken worden gevoed met één eiwitbron en één koolhydratenbron die hij nog nooit heeft gehad. Aangezien hij nog niet in contact is geweest met deze stoffen, kan hij er niet op reageren. Tijdens de dieetperiode mag de hond niets anders te eten krijgen. Traktaties en beloningen moeten bestaan uit de voor het dieet bestemde ingrediënten.
Dermatologen bevelen een zelfgekookt dieet aan. Als het voor de hondeneigenaar niet mogelijk is om het voer voor het dieet zelf te bereiden, zijn er gehydrolyseerde diëten verkrijgbaar. Hier zijn de bestanddelen zo klein dat het lichaam ze niet als allergeen kan herkennen. Het is ook mogelijk om monoproteïne varianten te voeren. Tijdens het dieet zouden de symptomen aanzienlijk moeten verbeteren. Nadat de symptomen zijn verdwenen, moet een provocatie worden uitgevoerd met het voedsel dat vóór het dieet werd gegeven. Als de symptomen terugkomen, is dat het bewijs van een voedselsallergie.
Atopie
De diagnose atopie wordt klinisch en door andere ziekten uit te sluiten gesteld. Atopie kan pas worden gesteld wanneer bepaalde aspecten zijn opgehelderd. De symptomen, leeftijd, jeukpatroon en andere punten moeten kloppen. Bovendien moeten andere oorzaken van jeuk zorgvuldig worden uitgesloten. Nu kan de dierenarts specifieke tests uitvoeren om de allergenen te identificeren die de allergie veroorzaken. Een intradermale test is zeer geschikt, waarbij allergenen in de huid worden geïnjecteerd en de reacties daarop worden afgelezen. Deze test moet altijd worden uitgevoerd door een ervaren dermatoloog. Een allergietest via het bloed is ook mogelijk, maar deze kan vals-positieve reacties vertonen.
Behandeling van allergieën
De beste behandeling voor allergieën bij honden is het vermijden van het veroorzakende allergeen, maar dit kan, afhankelijk van de allergie, moeilijk zijn. De behandeling van vlooienallergie bestaat uit consequente vlooienbestrijding en profylaxe van de hond. Ook andere dieren in het huishouden moeten regelmatig tegen vlooien worden behandeld, zodat de allergische hond zo min mogelijk in contact komt met vlooien. Bovendien is, vooral voor mensen met een allergie, behandeling en grondige reiniging van de omgeving noodzakelijk in geval van vlooienbesmetting. Als er jeuk optreedt, kan deze met geschikte geneesmiddelen worden behandeld om secundaire infecties te voorkomen.
Voor voedselallergieën is de identificatie van het veroorzakende allergeen (b.v. rundvlees) voordelig, omdat de hond dan normaal gevoed kan blijven worden terwijl het allergeen vermeden wordt. Als het allergeen niet kan worden gevonden of als de hond op verschillende eiwitten reageert, kan een gehydrolyseerde voeding worden gegeven. Sinds enige tijd is er ook voedsel met insecten als eiwitbron op de markt, wat een nieuwere benadering is op het gebied van diagnose en therapie. De jeuk is veel minder goed te behandelen met preparaten zoals glucocorticoïden of antihistaminica. Deze medicijnen zijn niet zo effectief voor voedselallergie als voor vlooienallergie of atopie. Secundaire aandoeningen zoals oorontstekingen en huidinfecties moeten ook worden behandeld.
Ontdek onze selectie hypoallergene hondenvoeding.
Hoe wordt atopie behandeld?
Het behandelen van atopie is een uitdaging omdat het bijna onmogelijk is om het veroorzakende allergeen te vermijden. Als de jeuk beperkt blijft tot enkele maanden per jaar, is het mogelijk om de hond in deze periode te behandelen met jeukwerende medicatie. Als de hond langdurig last heeft van jeukt, wordt desensibilisatie aanbevolen. Dit is een immunotherapie. De hond krijgt de allergenen waarop hij reageert in toenemende concentraties toegediend. Het doel is om het immuunsysteem van de hond te stimuleren en tolerantie voor allergenen te bereiken.
Helaas heeft deze therapie niet altijd het gewenste effect. Aanvullende therapie met jeukwerende middelen zoals cortison, antihistaminica, ciclosporine, essentiële vetzuren of oclacitinib kan nodig zijn. Sinds kort is er een nieuw therapeutisch middel tegen jeuk bij atopie op de markt, een preparaat met monoklonale antilichamen. Deze antilichamen vangen de stof op die verantwoordelijk is voor de jeuk in atopie en worden gemetaboliseerd zoals lichaamseigen eiwitten. Deze vorm van therapie is tot nu toe zeer succesvol gebleken en wordt ook zeer goed verdragen.
Preventie van allergieën bij honden
Het voorkomen van allergieën is moeilijk omdat er veel factoren nodig zijn voor het ontstaan van een allergie bij honden. Als bij een hond al een allergie bekend is, kunnen anderen volgen. Om een vlooienallergie te voorkomen, moet men letten op een consequente vlooien- en parasietbehandeling. Ook is het aan te raden een hond gevarieerd te voeren met meerdere eiwitbronnen. Exotische eiwitten moeten echter worden vermeden, omdat deze bij een allergie nuttig kunnen zijn als basis voor een dieet. Aangezien atopie een erfelijke vorm van allergie is, wordt afgeraden om met allergische dieren te fokken.
