Als honden niet willen luisteren, is dat niet alleen vermoeiend, maar ook best gevaarlijk. Het is een gewaagde onderneming om een hond tegen te houden die zich door zijn instincten laat leiden en de commando’s van zijn baasje negeert. Maar waarom luisteren sommige honden niet? Hoe kunnen fouten in de opvoeding worden voorkomen en hoe krijg je de hond zo ver om te luisteren? In dit artikel lees je alles over ongehoorzaamheid bij honden.
Honden hebben duidelijke regels nodig
Als jouw hond niet luistert, heeft dat niks te maken met een sterk verlangen naar vrijheid. Natuurlijk genieten honden zo nu en dan van hun vrijheid als ze van de lijn over het veld lopen en zich uitleven, als ze met andere honden mogen spelen of als ze op een hondenstrand in het zand kunnen spelen. Maar honden zijn ook roedeldieren, die regels en een structuur in het alledaagse leven nodig hebben. Ze willen op hun roedelleider kunnen vertrouwen. Als een hond blaft, gromt of zijn tanden laat zien als hij een andere hond tegen komt, doet hij dat over het algemeen niet omdat hij er plezier in heeft andere honden angst aan te jagen. Hij ziet zich ertoe gedwongen jou te beschermen omdat hij in de vooronderstelling is dat jij de situatie niet onder controle heeft. Daardoor heb niet alleen jij, maar ook jouw hond stress.
Heeft jouw hond er wat aan om gehoorzaam te zijn?
Honden hebben een autonome leider nodig die hen liefdevol maar consequent de weg wijst. Ze willen kunnen vertrouwen op het oordeelsvermogen van hun leider. Zelfs honden die niet makkelijk opvoedbaar zijn, zullen vrijwillig naar een competente eigenaar luisteren als ze merken dat dat voor hun de makkelijkere weg is. Per slot van rekening zijn alle honden opportunisten: als bepaald gedrag voor hun zin heeft en bijvoorbeeld minder stress of zelfs een beloning oplevert, zullen ze dat gedrag vaker vertonen. Ze vermijden liever gedrag waarmee ze hun doel niet bereiken of dat negatieve consequenties tot gevolg heeft.
Waarom heerst er ongehoorzaamheid bij honden?
Als jouw hond elk commando zoals „zit“, „blijf“ en „volg“ negeert, ligt het er niet aan dat je lieveling nou eenmaal een dikkop is. Misschien klinkt het hard, maar de fout ligt vaak bij de eigenaar. Vaak ligt het aan een tekort schietende of verkeerde opvoeding. Het heeft geen zin jezelf eindeloos de schuld te geven. Je wilde ten alle tijden het beste voor jouw hond en heeft fouten gemaakt omdat jij onervaren was, niet genoeg tijd had of niet de juiste kennis in huis had. Het is nu de tijd om de fouten te herstellen en om te werken aan een betere relatie tussen mens en hond.
De meest voorkomende redenen voor ongehoorzaamheid bij honden
Om fouten in de opvoeding te vermijden, is het belangrijk om te weten waar het in het verleden mis ging. De meest voorkomende reden waarom honden niet naar hun baasje luisteren is dat de hond de commando’s niet begrijpt – dat komt niet omdat hij dom of doof is, maar omdat hij ze niet als commando opvat. Onduidelijke of tegenstrijdige commando’s moet je absoluut vermijden – ook als jouw lichaamstaal niet overeen komt met je toon. Honden zijn kampioen in het lezen van gezichtsuitdrukkingen en kunnen razendsnel herkennen in wat voor stemming u bent. Je kunt heel vriendelijk „volg“ roepen, maar als hij merkt dat je woedend bent omdat je bijvoorbeeld ongeduldig met je voet stampt of aan de lijn trekt, zal de hond niet naar jou toe te durven komen. Niemand krijgt tenslotte graag op zijn kop.
Onduidelijke commando’s en constante herhalingen
Niet alleen onduidelijke commando’s zijn problematisch, maar ook het steeds herhalen van commando’s. Het is belangrijk dater meteen naar het eerste commando wordt geluisterd om ongehoorzaamheid bij honden te voorkomen. Het is niet alleen voor jou, maar ook voor de hond vermoeiend als je het telkens herhaalt. Als je zes keer „zit“ moet zeggen tegen jouw hond voordat hij gaat zitten en je hem dan ook nog prijst, ondergraaft je jouw autoriteit. Je laat de viervoeter merken dat hij niet altijd meteen hoeft te luisteren. Een ander voorbeeld: je wilt dat jouw hond voor de supermarkt op je wacht. Je zegt zo vaak „blijf“ tegen hem dat hij denkt dat hij alleen moet blijven zolang je dat zegt. Zodra je de supermarkt ingaat en je niet voor de tiende keer „blijf“ roept, zal jouw hond opspringen en proberen je achterna te lopen.
De juiste timing is doorslaggevend
Het wordt voor de hond ook lastig om te luisteren als de commando’s op het verkeerde moment komen. Als honden net hun behoefte doen en jij dan „volg“ roept, kunnen ze dat commando niet opvolgen. Het heeft ook geen zin om „blijf“ te zeggen als je 50 meter voor de supermarkt bent. De hond moet het commando meteen na het uitspreken opvolgen. Breng de hond niet in verwarring door hem van te voren dingen duidelijk te maken. Honden zijn geen mensen: ze snappen onze woorden alleen in de context van daden. Niet alleen de timing van het commando, maar ook de timing van de beloning is van belang. Als de hond blaft en gromt als de deurbel gaat en je hem over zijn bol aait zodat hij rustig wordt, leer je jouw hond: hoe harder ik blaf, hoe meer ik geaaid wordt.
Verwarring
Het kan ook zijn dat je jouw hond een snoepje wilt geven omdat hij naar je toe gekomen is toen je het commando „volg“ zei. Als je dan zo lang in je tas naar een snoepje zoekt zodat de hond onrustig wordt en begint te janken, zal hij denken dat hij wordt beloond omdat hij jankt en niet omdat hij naar het commando „volg“ luisterde.
Blijf consequent!
Het duurt een tijdje voordat jouw hond een commando snapt en er meteen naar luistert. Zelfs de beste oefeningen in de hondenschool zal de hond vergeten als je het thuis niet herhaalt of het thuis anders doet. Je moet bevelen en commando’s vaak herhalen – op verschillende plaatsen. Als hij nooit meer gemotiveerd wordt en geen snoepje, speelgoed of aai over zijn bol meer krijgt, zal hij geen reden meer zien om naar je te luisteren. Zo keert ongehoorzaamheid bij honden terug. Vaak verwachten hondenbezitters dat honden de commando’s die ze op de hondenschool geleerd hebben hun leven lang zullen opvolgen. Dat is niet het geval! Het is belangrijk dat je ook buiten de hondenschool consequent bent. Het is ook van belang dat je de commando’s niet veranderd en dat je de hond prijst als hij het juiste gedrag vertoont.
Kan gehoorzaamheid bij honden getraind worden?
Ondanks alle moeilijkheden die een ongehoorzame hond met zich mee brengt, is er goed nieuws: elke hond kan leren luisteren. Het is het beste als de hond de belangrijkste commando’s al leert als hij nog een puppy is. Het is makkelijker een jonge hond het juist gedrag aan te leren, dan een volwassen hond die zich niet altijd goed gedraagt het juiste gedrag te leren. Bovendien zijn er verschillen tussen rassen. Er is meer kennis en geduld nodig voor de opvoeding van een Afghaanse windhond, een bloedhond of een wolfshond omdat deze rassen erom bekend staan dat ze erg eigenwijs zijn. Het opvoeden van een Labrador of een Golden Retriever zal makkelijker zijn. Toch kan men moeilijk opvoedbare honden ook op het juiste pad krijgen.
Moet mijn hond naar een hondenschool?
Er zijn veel trainingsmethoden om de belangrijkste commando’s te leren en het samenleven tussen mens en hond makkelijker te maken. Welke de juiste is, hangt af van de hond. Net als mensen zijn honden individuele wezens die op verschillende manieren reageren. Daarom is een bezoek aan de hondenschool aan te raden. Een ervaren hondentrainer zal uw hond bestuderen en snel weten welke methode het beste zal werken en bij jouw viervoeter past. Daardoor kun je zo snel mogelijk successen boeken. Niet alleen jouw hond leert de juiste commando’s, maar ook jij leert hoe je je het beste kunt gedragen zodat jouw hond luistert.
Welke oefeningen tegen ongehoorzaamheid bij honden zijn er?
Het hangt van de motivatie van de hond af of hij naar je luistert of niet. Gehoorzaamheid moet de moeite waard zijn voor hem. Om gehoorzaam te worden moet hij de gehoorzaamheidstraining leuk vinden. Honden leren sneller te luisteren als ze er plezier in hebben en beloont worden, dan wanneer je streng bent. Als de hond wordt beloont als hij de commando’s „zit“, „blijf“ of „volg“ opvolgt, zal de hond dit gedrag herhalen. Er zijn verschillende beloningen: hondensnoepjes, geliefd speelgoed of een liefdevolle aai over de bol. Je kunt jouw hond ook lief toespreken. In sommige situaties kun je jouw hond ook de vrijheid geven. Je kunt hem dan van de lijn doen nadat hij braaf is gaan zitten. Je kunt hem ook met andere honden laten spelen nadat hij je braaf volgde. Het is belangrijk dat de hond de link tussen de beloning en de juiste handeling legt.
Wanneer moet je hond aan de lijn?
Een gehoorzame hond luistert niet alleen naar jouw commando’s, maar loopt ook braaf aan de lijn. Niet de hond moet de richting bepalen, maar jij! Laat jouw hond merken dat het ook leuk kan zijn om aan de lijn te lopen. Laat hem bijvoorbeeld op het veld een paar afwisselende oefeningen doen. Jouw hond zal het heel leuk vinden om slalom te lopen, snel te rennen, ineens te stoppen, achteruit te lopen of snel van richting te veranderen. Hij zal je dan ook oplettend volgen. De lijn moet tijdens deze oefeningen altijd slap zijn. Het is niet de bedoeling dat je de hond met geweld in een bepaalde richting duwt.
Om te leren dat hij ook bij verlokkingen je moet blijven volgen, kun je speelgoed of voer in de verte neerleggen. Als jouw aan de lijn trekt en erop af wil rennen, moet je nog verder weg gaan zodat de afstand tot het object groter wordt. Hij krijgt het pas van je als het hem lukt om rustig te blijven en het doel met een slappe lijn te bereiken.
Het succes hangt van jou af
Probeer uit welke trainingsmethoden het beste bij jou en jouw hond passen. Een hondentrainer kan je verdere tips geven en trucs laten zien waarmee je ongehoorzaamheid bij honden kunt verminderen. Het is nooit te laat om jouw hond gehoorzaamheid aan te leren. Het succes hangt van jou af . Van o.a. jouw geduld, consequentie en niet in de laatse plaats de tijd die je erin steekt.
Wij wensen jou en jouw hond veel succes!